5 typische spirituele blunders, het is wat het is

Vroeg of laat dwingt het leven ons flink op de knieën en voor velen is dat een startpunt om andere beslissingen te nemen en bewuster te gaan leven. Zo maken we de ‘bots’ nog ergens zinvol. Sommige bekeerlingen bevinden zich al vrij snel op een spiritueel pad met als bedoeling in een soort verloste staat van zijn te verkeren waarbij alles en iedereen met elkaar verbonden is. Maar wat blijft de mens piekfijn bekwaam om zichzelf te saboteren want ook op dat spirituele pad trappen we in exact dezelfde valkuilen die we met onze ‘nieuwe ontwikkeling’ wensen achter te laten.

Gastblog door Wim Govearts alias Ons Moemoe

We zijn zo verliefd op de kortetermijnoplossing dat blunders onvermijdelijk zijn. In een universum waar je oneindig kan blijven ontwikkelen is een soort psychologische fastfood behoorlijk paradoxaal. Ons Moemoe zet hier graag 5 typische spirituele blunders op een rij. Zet je voeten alvast terug op de grond en zorg dat je niet over je chakra’s struikelt.

1. ‘het is wat het is’ misbruiken

Het moet zowat het meest gebruikte zalfje binnen de spirituele wereld zijn. Het is wat het is, daar kan je geen speld tussen krijgen. Het is echter wel een blunder te noemen als je deze slogan gaat gebruiken om dingen te rechtvaardigen.

– ‘Hoera, ik heb lepra, het universum zorgt voor ons.’
– ‘Ach, deze aanslag draagt wel bij tot het grotere plaatje.’
– ‘Mijn man slaat mij, hij is nu eenmaal een bokser, het is wat het is.’
– ‘Armoede zal wel een reden hebben, het is er nu eenmaal.’

Niet alles heeft een reden en niet alles komt altijd goed. Het leven is niet rechtvaardig, hoe graag we dat verhaaltje ook zouden willen geloven. Hoewel je volgens de natuurwetten van ons universum (oorzaak-gevolg) kan stellen dat alles steeds in een soort balans is, wil dat niet zeggen dat je alles onder de noemer ‘wenselijk’ hoeft te categoriseren. Binnen je eigen leven kunnen dingen namelijk behoorlijk ‘kak’ zijn en je bedriegt jezelf als je hierin berust door het louter af te doen als een deelname aan de wensen van een hoger iets. Het is net omdat je deel van het grotere geheel bent dat ook jouw handelen ertoe doet. Verander dus niet in een nihilistische toeschouwer die onverschillig onrecht laat passeren.Je mag de wereld best proberen te kneden naar jouw idealen. Je mag het gedrag van anderen afkeuren en veroordelen en je hoeft niet alles zomaar te tolereren. Je mag zeer duidelijk je grenzen aangeven en een poging doen het leven te leven zoals jij vindt dat het geleefd mag worden. Het is wat het is, maar dat hoeft niet zo te blijven.

2. spiritualiteit als geneesmiddel gebruiken

Een deugddoende babbel bij de therapeut, wat motiverende zelfhulpboeken, een beetje stilte op een berg en een halve kilo meditatie voor het slapengaan. Ziehier het voorschriftje om je zorgen en mankementen weg te werken. Alleen, je kan jezelf nooit helemaal helen en dat hoeft ook niet. Er hoeft misschien zelfs niets hersteld te worden. Toegegeven, met bovenstaand voorschrift kan je je levenskwaliteit flink de hoogte in duwen. Toch is spiritualiteit geen medicatie. Het zou betekenen dat je eerst genezen moét worden om ‘ergens’ te geraken, alsof het een voorwaarde is om naar het eindlevel te mogen gaan.
En zelfs als dat mogelijk zou zijn. Je bent nooit perfect, nooit af en je mankementen maken je evenzeer tot wie je bent. Je hoeft dus ook niet de beste versie van jezelf te worden want dat ben je altijd al. En wat is dan eigenlijk die beste versie?

– Ik vind het prettig dat ik ondertussen niet meer drink maar mijn makkers missen die brulaap aan de toog.
– Fijn dat je traint voor een marathon maar misschien hebben ze je graag wat meer thuis in de zetel.
– Mooi, je gedraagt je al pakken minder naïef. Ik mis wel je verwondering en de mopjes die ik je kon wijsmaken.

Het is de tol van zelfoptimalisatie, alsof je niet meer terug mag. Soms zijn betere versies ronduit irritant. Uiteraard kan, wil en mag je groeien maar dat maakt je niet per sé ‘beter’, het maakt je hoogstens wenselijker voor jezelf en sommige anderen maar lang niet voor iedereen. Beschouw spiritualiteit dus niet als medicatie want zo leg je je geluk in de toekomst.

3. doorschieten in positivisme

Problemen verdwijnen niet omdat je ze negeert. Als je huis in brand staat, kom je best uit je lotushouding om te gaan blussen. Veel mensen stellen spirituele ontwikkeling voor alsof de wereld plotsklaps een happy paradijs geworden is. Ze gooien een suikerjasje over hun zorgen en doen net alsof problemen niet bestaan. Dat lijkt een goede strategie maar vanbinnen is de cortisol continu aan het feesten. Het wegduwen van spanning is verzet en dus ontkennen dat er wat scheelt.

– aandacht geven aan de spanning;
– jezelf niet veroordelen omdat je ondanks je spirituele pad die weerstand ervaart en
– het omarmen van het nu, inclusief die mottige vicieuze cirkel van verzet tegen het verzet. Daar schijnt het licht. Het ‘hier-en-nu’ is niet altijd een feestje.

4. jezelf beter vinden dan de niet-spirituelen

Want jij leest Eckhart Tolle en jij doet achterwaartse yoga. Spirituele oefeningen, van welke strekking dan ook zijn niet meer dan dat, oefeningen. Ze maken je niet belangrijker of meer waard dan andere mensen net zo min als radijzen, tofu en recycleren dat doen. Wie zich beter dan andere voelt omdat hij met ‘verlichting’ bezig is, maakt er opnieuw een clubje van. Een wij tegen zij, goeden tegenover slechten en die morele superioriteit is verwerpelijk. Als spiritualiteit je opnieuw in het hedonisme laat trappen, wordt het mechanisme achter een snellere auto, mooiere vriendin of een verdere reis simpelweg vervangen door de steeds maar terugkerende hunkering naar een nog betere ‘zelf’. Allemaal voorwaarden waarachter je geluk hoopt te vinden.
Uiteindelijk heeft ‘acceptatie van het hier-en-nu’ en ‘verlichting’ evenveel te maken met oorlog en basketbal als met meditatie, mindfulness of wierookstokken. Het staat er los van. Wat het ook is, je ontspant erin. Je leeft het, je bent het, je doet het. Meer niet.

5. je donkere kanten ontkennen

Bij sommigen is de plotse metamorfose heel erg zichtbaar. Ze zijn dan ogenschijnlijk zo ‘verlicht’ geworden dat ze geen fouten meer mogen maken van zichzelf. Ze ontkennen hun donkere kanten en kunnen ze bijgevolg niet meer verdragen. Het alom verdraagzame en kalme is dan hun nieuwe identiteit geworden. Door woede, verdriet en angst onder het spiritueel tapijt te keren, verdwijnen ze echter niet. Boos worden op jezelf omdat je deze emoties ervaart, is meer een vorm van verzet dan van groei en acceptatie. Jezelf vergeven is nochtans de juiste weg op het spirituele pad. De roker die vindt dat hij niet hoeft te stoppen is vergevingsgezinder dan de yogi die zich mentale zweepslagen geeft omdat hij moest gaan plassen tijdens een bodyscan.
Bovendien bestaan er geen pure ‘negatieve’ emoties, er zit steeds een waarde achter.

– Boos worden om je kind te beschermen, is dat slecht?
– Blij zijn omdat je iemand pijn doet, is dat goed?

Je zogenaamd negatieve emoties negeren en jezelf profileren als permanent gelukkig. Het is een beproefd recept om op de bank van een therapeut te belanden. Hoe onprettig ook, je diepe pijnen kunnen best wat aandacht en bevrijding gebruiken. Er bestaat geen heilige graal van zelfontplooiing.
Door te zoeken naar verlichting bewijs je aan jezelf dat het ‘nu’ nog niet goed genoeg is. Net daarom maak je er best geen af te vinken ‘moetje’ van.
Het stopt nooit, je bent altijd onderweg. De reis en niet de bestemming, het proces en niet het resultaat. Er bestaat geen ontwikkelingspensioen, er valt altijd te leren. De ultieme waarheidspuzzel is onbereikbaar. Niet door meditatie noch door bedevaarten of honderden boeken. De enige soort verlichting die bestaat is ‘acceptatie van wat nu is’. Elke andere zweverige staat van zijn, is een vlucht uit de realiteit, uit dat wat is. Dat geldt voor psychologen, boeddhisten en marktkramers. Maak het je niet te moeilijk. Doe waar je enthousiast van wordt, dat is alvast een schitterende spirituele start.

Meer nuchtere wijsheid van Ons Moemoe ontvangen? Op zijn website vind je meer van dit soort pareltjes.