Eetproblemen vaak verborgen en onbehandeld

Mensen met een eetprobleem schamen zich vaak voor hun probleem en houden het voor zichzelf. Toch komt het heel vaak voor. Volgens schattingen heeft zo’n half miljoen van de Nederlanders, voornamelijk vrouwen, last van een eetstoornis. Slechts 5% zoekt daarvoor serieuze hulp. “En dat is jammer”, zegt Interapy’s Bart Schrieken: “Eetproblemen zijn vaak hardnekkig, maar wel goed te behandelen.”

Schrieken, directeur van zorginstelling Interapy heeft in samenwerking met de Universiteit van Amsterdam een behandeling van eetproblemen via internet opgezet en wetenschappelijk onderzocht. Het werkt. Sinds dit jaar behandelt de instelling succesvol cliënten met eetproblemen. Cliënten volgen onder begeleiding van een speciaal opgeleide psycholoog een behandelprogramma via internet om van hun klachten af te komen.

Wat is een eetprobleem?
“Er zijn meerdere varianten: heb je vooral terugkerende eetbuien, dan spreken we van een eetbuistoornis of binge eating disorder. Zo’n eetbui is een korte periode waarbij je het gevoel van controle kwijt bent en in een keer meer dan normaal eet. Als je na de bui probeert de calorieën kwijt te raken, door bijvoorbeeld excessief bewegen, lijnen, overgeven of gebruik van laxeermiddelen dan spreken we van bulimia nervosa of boulimie. Hierbij worden periodes met eetbuien en weinig eten vaak afgewisseld.”

“Ernstiger is anorexia nervosa waarbij iemand zichzelf letterlijk uithongert en daarbij onder de 85% van haar of zijn normale gewicht komt. Een langdurig tekort aan voedingsstoffen verandert je hormoonhuishouding en je manier van denken, en versterkt het uithongering-mechanisme. Dit kan levensgevaarlijk zijn. Bij de behandeling van anorexia nervosa, is het nodig om regelmatige een arts te zien. Interapy behandelt deze eetstoornis daarom niet.”

Zijn eetstoornissen in de praktijk netjes te onderscheiden?
“De grootste groep eetproblemen past niet precies in één van de hokjes. Het gaat dan om eetproblemen die niet precies aan de criteria voor één stoornis voldoen of van alle types wat weg hebben.”

Wat zijn veel voorkomende klachten?
“Bij mensen met eetproblemen zie je vaak dat ze zich slecht kunnen concentreren of problemen hebben met slapen. Ook neerslachtigheid en negatief denken over wie je bent en wat je doet hoort er vaak bij. Dit maakt vaak weer dat iemand zich meer en meer isoleert en afsluit van vrienden en familie. Iets wat de eetproblemen vaak juist verhevigt.”

En wat zijn de lichamelijke gevolgen van serieuze eetproblemen?
“Een eetprobleem kan gevaarlijke consequenties hebben. Door braken of door gebruik van laxeermiddelen kan een kaliumtekort in je lichaam ontstaan. Dit merk je aan hartritmestoornissen, spierkramp of door vochtophoping in armen en benen. Een kaliumtekort kan in het ergste geval een hartstilstand veroorzaken. Daarnaast kan het regelmatig slikken van laxeermiddelen verstoppingen en ontstekingen in de darmen veroorzaken.”

Wat adviseer jij mensen die zich herkennen in jouw verhaal?
“Slechts een klein gedeelte van mensen met een eetprobleem zoekt momenteel behandeling. Schaamte, onbekendheid en lange wachtlijsten bij klinieken zijn daar de belangrijkste oorzaken van. En dat is jammer: veel eetproblemen zijn misschien hardnekkig, maar wel goed te behandelen. Het vraagt om een duidelijke structuur, oefening en een goede motivatie. Behandelaren van eetstoornissen worden hier speciaal voor opgeleid. Zij begrijpen hoe hun cliënten zich kunnen voelen en kunnen daarom beter aansluiten op de belevingswereld dan overbezorgde ouders of vrienden. Dat helpt enorm.”

Is de online behandeling van eetstoornissen, thuis achter de computer, vergelijkbaar met een behandeling waarbij je de psycholoog ziet?
“ja, dat verbaast mensen nogal, maar de resultaten van een online behandeling zijn wetenschappelijk vergeleken met normale therapie en daar komt ongeveer hetzelfde uit. Zo’n 42% van onze cliënten met eetproblemen geneest helemaal en 70% heeft aanzienlijk minder klachten. Net zoals alles in het leven heeft internetherapie voor- en nadelen. Ondanks dat mensen af en toe behoefte hebben om hun psycholoog te zien blijken ze het niet wezenlijk te missen. Ook een virtuele band schept een connectie en de resultaten liegen er verder ook niet om. Het is daarnaast best fijn om in je eigen omgeving begeleid te worden op de momenten dat het jou uitkomt. Dat er geen wachtlijst is en de behandeling vergoed wordt door het ziekenfonds helpt ook.”

Meer lezen over eetproblemen en wat je eraan kunt doen? Klik hier