De wetenschap achter geluk, liefde en andere waanzin Over geluk, liefde en andere waanzin
(CREDITS)
Zuster Marge Brown en dokter Steve Hardy in de serie General Hospital (1963).

Wetenschap in gevecht met alternatieve geneeswijzen?

Alternatieve geneeswijzen worden om een heel specifieke reden ‘alternatief’ genoemd: er is simpelweg geen bewijs dat ze werken. In ieder geval niet (of nauwelijks) beter dan het placebo-effect. Medicijnen en methodes die werken worden regulier. Toch bezoekt volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek ongeveer een op de tien Nederlanders jaarlijks een alternatieve genezer. Daaronder vallen homeopaten, Reiki-meesters, acupuncturisten, natuurgeneeskundigen, auralezers en magnetiseurs. Opvallend is dat juist veel hoogopgeleiden dit doen. Waarom is dit?

Tegen dit artikel zag ik al een tijdje op. Ik – allemansvriend – zal me er namelijk niet populair mee maken. Behoorlijk wat vrienden en kennissen van mij zijn mild tot laaiend enthousiast over (bepaalde) alternatieve geneeswijzen. Sommige van hen laten zich alleen door reguliere medicijnmensen aanraken als ze van een gebouw zijn gevallen of een levensbedreigende ziekte onder de leden hebben. ‘Anders probeer je het eerst op de natuurlijke, holistische manier.’ Sommigen zijn inmiddels werkzaam in het alternatieve veld nadat ze, veelal door eigen ervaring en (de gedegen hersenspoeling van) een heus opleidingsinstituut, overtuigd zijn geraakt van een alternatieve geneeswijze. Zij wijzen mij en hun vrienden graag op de schaduwkanten van reguliere behandelingen. En dat is precies de reden dat ik dit artikel nodig vind. Er zijn namelijk een aantal goede redenen kritisch te zijn over alternatieve geneeswijzen. Zo onschuldig zijn ze niet. Het kan gevaarlijk zijn je hoop op alternatieve geneeswijzen te vestigen wanneer er meer of iets anders nodig is. Iedereen moet zelf kunnen kiezen voor een behandeling, maar wat is de keus als je eigenlijk niet precies weet waarvoor je precies kiest?

Big Doc is klootzak, alternatieve geneeswijzen zijn lief

Er zijn een aantal wijdverspreide misverstanden over alternatieve geneeswijzen. De eerste is het beeld dat reguliere geneeskunde en alternatieve geneeskunde met elkaar in de clinch liggen. Alsof het twee gelijke concurrenten zijn, waarvan eentje wordt tegengewerkt door Vadertje Staat en de mainstream media en de ander juist door hen wordt gepromoot. Als het om imago gaat heeft de reguliere geneeskunde een serieus probleem. Het wordt door velen – niet helemaal onterecht – gezien als een kille pillenfabriek die patiënten als identieke producten op een lopende band afhandelt, alleen naar symptomen kijkt en daarbij geen of weinig rekening houdt met zaken als persoonlijkheid, voeding, geestelijke gemoedstoestand. Laat staan de ziel, aura’s, vorige levens, mysterieuze genezende krachten en kwantumvelden. In zijn arrogantie veroordeelt Big Doc alles wat niet afdoende wetenschappelijk bewezen is. Daarnaast is Doc niet alleen onwetend, hij speelt ook onder een hoedje met Bad Pharma (de farmaceutische industrie) om mensen ziek te houden en pillen te verkopen. De belangrijkste drijfveer van reguliere geneeskunde volgens tegenstanders: geld.

Alternatieve therapeuten hebben daarentegen vaak een mooier verhaal te vertellen en verklaren verbanden en oorzaken van klachten die voorheen onzichtbaar voor de patiënt waren. Het zijn vaak bezielde therapeuten met een brede visie en een vriendelijker, positiever, elastischer beeld van onze wereld. Heel prettig. De dingen krijgen betekenis, en niet zelden voelt de patiënt zich niet alleen lichamelijk beter, maar ook geestelijk. Mensen die kritisch zijn over alternatieve genezingen worden door de mensen die de kracht ervan hebben ervaren, afgedaan als kortzichtige, inflexibele mensen die officiële autoriteiten en wetenschap te serieus nemen.

Toegegeven, dit is ook het beeld dat ik ooit van de stand der medische zaken had. Daarbij kon ik alle wonderlijke verhalen over alternatieve wondergenezingen moeilijk negeren. Iedereen kent wel iemand die zegt: ‘Ik had alles geprobeerd, maar niets hielp tegen die rare huiduitslag. Ik was ten einde raad en klaar om voor de trein te springen. En toen probeerde ik de puntje-puntje-creme van dokter Ben Geen-Dokter. Ongelooflijk, een week later waren die geelgroene vlekken in mijn gezicht weg.’ En trouwens, als je de verhalen niet gelooft? Baat het niet, dan… nietwaar?

In discussies met fans van alternatieve geneeswijzen krijg ik altijd te horen over de misstanden en tekortkomingen van de reguliere geneeskunde. En, ik ben regelmatig met (delen van) die analyse eens. Waar ik het niet mee eens ben, is de hoofdconclusie die zij hier vaak uit trekken. Die klinkt meestal (ietwat versimpeld) als: ‘Reguliere geneeskunde heeft serieuze beperkingen (klopt!) dús alternatieve geneeswijzen zijn beter (klopt niet!).’ De fan van alternatieve geneeswijzen doet er goed aan om deze denkfout alvast uit zijn denken te weren: de barsten in het bolwerk van de reguliere geneeskunde zeggen namelijk niets over de effectiviteit van de alternatieve geneeswijzen.

Het belangrijkste verschil tussen alternatief en regulier

Alle vooroordelen ten spijt, de vraag of een behandeling of pil nou écht werkt, kan slechts door één criterium worden bepaald: een goede wetenschappelijke test. Alleen zo kun je het placebo-effect, spontane zelfgenezing en andere factoren uitsluiten. Goed onderzoek is heus niet zo ingewikkeld, maar je moet je er wel een beetje in willen verdiepen. Een voorbeeld ter verduidelijking. Stel je wilt weten of jouw bioresonerende homeopathische grieppil werkt: hoe doe je dat?

Men neme een grote groep mensen met overeenkomstige klachten – honderd mensen met een griepje bijvoorbeeld – en men injecteert de helft ervan (random geselecteerd) met het te onderzoeken medicijn en de andere helft met een nepmedicijn. Dat doen we ter vergelijk. Belangrijk: behandelaars mogen niet weten welk medicijn ze gebruiken om onbewuste sturing van de resultaten te minimaliseren. Hierna hou je bij hoe snel en goed de grieperige individuen genezen. Nu heb je een basis om te onderzoeken of het nieuwe medicijn het beter doet dan het fopmiddel. Lijkt het medicijn beter te werken dan het placebo? Om ongewenste factoren uit te sluiten en zeker te zijn dat alles wel eerlijk is verlopen laten we de test herhalen door andere onderzoekers. Twijfelen we nog steeds? Vooruit, nog een keer dan. Na meerdere onderzoeken en de juiste statistische analyses gedaan te hebben kun je met enige stemverheffing zeggen: ‘Dit medicijn werkt wel/niet/nauwelijks beter dan een neppil als het gaat om het genezen van een blindedarmontsteking.’

Feit: alle grote, bekende alternatieve geneeswijzen zijn op deze manier onderzocht. Vaak meerdere keren, met verschillende klachten, in verschillende situaties. De resultaten? Als ze nog steeds ‘alternatief’ worden genoemd kun je er vergif op nemen dat deze werkwijzen en medicijnen niet of onvoldoende werken in vergelijking tot een fopmiddel. Ik weet het, het leven is soms keihard. De gemiddelde beoefenaar van alternatieve geneeswijzen laat zich hierdoor echter niet uit het veld slaan. Die heeft niet voor niks geïnvesteerd in een dure opleiding en een fijne praktijkruimte en wil de lange rij met tevreden/wanhopige cliënten niet teleurstellen. Begrijpelijk. Om de ongewenste feiten recht te breien moeten alternatieve therapeuten daarom een aantal mentale acrobatische toeren uithalen om hun onbewezen methode een gelijkwaardige status te geven. Die toeren zullen we hieronder kort bespreken.

Fans van alternatieve therapieën geloven vaak in een hele range aan omstreden therapieën, omdat zij gevallen zijn voor één of meerdere van onderstaande argumenten. Sommige daarvan hebben we eerder besproken, ik herhaal ze kort.

‘De patiënt is genezen: dat is het bewijs dat het werkt!’
Niets is overtuigender dan de getuigenis van iemand die na een bepaalde behandeling genezen kan worden verklaard. Vooral als het jezelf betreft. ‘Hoeveel bewijs heb je nodig, scepticus? Zie hier, ikzelf ben het levende bewijs!’ Mij vader had jarenlang een soort wrat op zijn hand. Na een specifieke vakantie waarbij hij dagelijks in een bepaalde rivier zwom was het weg. Hij dicht de genezing logischerwijs toe aan de rivier. Bewijst dit dat die rivier een geneeskrachtig medicijn is? Niet per se. Misschien was het omdat hij ander voedsel nam. Of een ander merk zonnebrand. Misschien was het iets dat wij nu over het hoofd zien.

We onderschatten – per definitie – de rol van het placebo-effect
Over het placebo-effect heb ik hier uitgebreid geschreven, dus ik houd het kort. Het placebo-effect ontstaat wanneer een neppil of -behandeling ons sneller laat genezen dan we normaal zouden doen. Het placebo-effect is een veel krachtiger fenomeen dan we over het algemeen aannemen, en een stuk interessanter dan de onzinnige verklaringen die sommige alternatieve therapeuten eropna houden om hun successen te duiden. Er is veel winst te behalen als reguliere artsen zich meer in het placebo-effect zouden bekwamen. De wetenschappelijke literatuur wemelt van interessante onderzoeken naar het placebo-effect. Het placebo-effect is het belangrijkste effect dat het succes van alternatieve geneeswijzen verklaart.

Dit effect wordt versterkt door dramatische rituelen, pijnlijke behandelingen, lange vragenlijsten, onverdeelde aandacht, witte jassen, boekenkasten vol boeken, charisma van de arts, hoge prijs van de behandeling enzovoorts. Je zou alternatieve ‘artsen’ ook meesters van het placebo-effect kunnen noemen.

Als weerwoord krijg je vaak te horen: ‘Ho scepticus, dieren en baby’s hebben ook baat bij alternatieve medicijnen, dat duidt erop dat er geen placebo-effect aan het werk is. Zij weten namelijk niet eens dat ze worden behandeld.’ Ooit gehoord van het placebo-effect by proxy? Het ontgaat dieren en baby’s inderdaad dat ze een medicijn krijgen voor hun ziekte, maar ze reageren wel op de rust en het vertrouwen die hun verzorgers ineens uitstralen (nu deze denken dat het goed komt). Ze reageren dus niet positief op het fopmiddel, maar wel op de rol van hun verzorgers.

We onderschatten de rol van toeval en andere factoren
Zelfs hardnekkige klachten kunnen – soms ineens – door een verandering van omgeving of levensstijl verdwijnen. Veel mensen raken overtuigd van een bepaalde alternatieve behandeling nadat reguliere behandeling niks uithaalde, maar niet lang na de alternatieve behandeling wel genezing tot stand kwam. Dat is heel mooi. Toch is zo’n op zichzelf staand verhaal geen geldig bewijs. Onderzoek laat zien dat de meeste klachten vanzelf overgaan en dat we geneigd zijn de oorzaak daarvan te danken aan iets wat we toevallig op dat moment (wel of niet) hebben gedaan. Daarnaast: we zoeken meestal hulp als we op het dieptepunt zitten. Vaak gaat de rit daarna weer omhoog. We kunnen nooit zeker weten wat bij onszelf precies de truc is geweest. De vakantie, de tijd, moeders kippensoep, de verliefdheid, je ontslag, de reikibehandeling van een vriend of het ayurvedische medicijn, het placebo-effect, een combinatie ervan?

De toenemende populariteit van alternatieve geneeswijzen is, ondanks de schitterende afwezigheid van wetenschappelijk bewijs, tenminste tweeledig te verklaren:

1. Iedereen die ontevreden is of níet geholpen kan worden door de reguliere geneeskunde is wél een potentieel tevreden klant van de alternatieve genezer. Mensen zoeken pas een alternatieve arts op als de reguliere wegen uitgebuit zijn. Andersom gebeurt dit minder. Dit is vooral zo bij immunologische of somatische aandoeningen waar de wetenschap tot op heden weinig hulp kan bieden. Omdat veel van die klachten alsnog vanzelf overgaan, minder worden of wisselen van intensiteit zal de alternatieve genezer hiervoor vaak de credits krijgen. Toegegeven, genezers die goede voeding, rust, ontspanning, slaap, vertrouwen, meditatie stimuleren, zullen hierdoor vaak wel een positieve invloed op het immuunsysteem en pijnklachten van hun cliënten hebben. En dat heeft uiteraard vaak positief effect op hun gezondheid en welzijn. De meeste reguliere artsen zullen dit overigens ook beamen.

2. Telkens wanneer een alternatieve genezer de credits krijgt, wordt dit neergezet als een overwinning op de reguliere geneeskunde. ‘Het is de reguliere arts niet gelukt wat de alternatieve genezer wel lukte.’ Derglijke anekdotes zijn extreem overtuigend en zullen nieuwe cliënten binnenhalen. Websites en boeken van alternatieve genezers staan vol met getuigenissen van dit soort cliënten. Andersom zijn er natuurlijk veel meer mensen wél geholpen door de reguliere geneeskunde dan de alternatieve.

Twijfel je daaraan? Verzamel mensen die een serieuze ziekte onder de leden hebben gehad (denk kanker, tbc, malaria, longontstekingen, voedselvergiftigingen, galstenen) en vergelijk het aantal mensen dat geholpen is door de reguliere geneeskunde met de groep die zich heeft gewend tot de alternatieve. Het is makkelijk te vergeten dat de meesten van ons zonder de interventies van de reguliere geneeskunde waarschijnlijk allang waren overleden door de mazelen, een bloedvergiftiging of een longontsteking. De alternatieve arts kan met het placebo-effect het immuunsysteem van zijn cliënten wat boosten, maar sommige ziekten worden snel érger als de reguliere geneeskunde niet ingrijpt.

Kortom, de alternatieve arts krijgt vaak wel de credits als het beter gaat en gaat vrijuit als het niet werkt: het was de reguliere geneeskunde immers ook niet gelukt, dus de verwachtingen van de cliënt zijn vaak sowieso al laag. Alternatieve geneeskunde is vaak het laatste redmiddel.

Een goed voorbeeld dat ons vertekende beeld van statistiek laat zien is die van de kankergenezing. Een heel klein percentage van de mensen met ongeneeslijk verklaarde kanker blijkt alsnog te genezen. Alle keren dat deze opgegeven patiënten in hun wanhoop bij een alternatief arts aanklopten, zullen zij hun genezing logischerwijs aan de specifieke alternatieve methode danken. Bijvoorbeeld positief denken in combinatie met speciale zoutbaden. In werkelijkheid zijn er procentueel evenveel mensen die genezen als ze níet naar een alternatieve arts gaan. Het is – zeker gezien het feit dat alternatieve geneeswijzen onbewezen zijn – het meest aannemelijk dat dit spontane zelfherstel dus sowieso had plaatsgevonden, ook zonder de interventie van een wonderdokter. Er is nou eenmaal geen enkel bewijs dat bidden, superfoods eten, mediteren of positief denken helpt kanker te genezen, toch denken veel mensen dat dit wel zo is. Een paar studies (zie hier en hier) laten zelfs zien dat kankerpatiënten die naast hun reguliere behandeling een alternatieve behandeling kregen eerder stierven. Het is onduidelijk waarom dat zo is. Mogelijke verklaringen kunnen zijn dat deze mensen hun standaardbehandeling verwaarloosden, alternatieve medicijnen gebruikten die de normale behandeling in de weg stonden of dat het vooral de allerzieksten waren die hun toevlucht zochten bij alternatieve genezers: de mensen die sowieso de slechtste kans op overleving hadden.

‘Wetenschappers zijn eenkennig/arrogant/onwetend en staan niet open voor alternatieve benaderingen’

Het grootste misverstand over wetenschap is dat het ook maar een mening of geloof zou zijn. Jakkes, waar te beginnen? Wetenschap is geen geloof of instituut, het is een zichzelf corrigerend proces om de werkelijkheid beter te begrijpen. De enige aanname die je moet maken is: laten we dingen niet zomaar aannemen omdat ze goed voelen en/of omdat Heilige Antonius het ooit gezegd heeft. Nee, laten we onze vooroordelen opzij zetten en het zo onbevooroordeeld mogelijk onderzoeken. En als we het niet (zeker) weten? Laat ons daar eerlijk over zijn en manieren bedenken om er alsnog achter te komen. En ja, wetenschappers zijn mensen. Mensen maken fouten, trekken verkeerde conclusies, zijn soms (bewust of onbewust) oneerlijk, maar daar trekt wetenschap zich uiteindelijk weinig van aan. Het spel is zo ontworpen dat het openstaat voor correctie. Wanneer de één slecht of oneerlijk onderzoek doet, doet een ander het daarna goed en ontmaskert hij of zij de eerste als gebrekkige wetenschapper of charlatan. Dáár zit de vooruitgang. Daarom gebruiken we nu andere medicijnen en behandelingen dan vijftig jaar geleden. Hierom gaan mensen niet meer dood aan – pak ‘m beet – een tandontsteking of polio. Nieuw onderzoek kan oude conclusies en veronderstellingen teniet doen of verzwakken. Nieuwe feiten wijzen de weg, niet de veronderstellingen.

Als meerdere onderzoeken de werkzaamheid van hun behandeling weerspreken, kunnen beoefenaars van alternatieve geneeswijzen hun toevlucht nemen tot onderstaande argumenten: stuk voor stuk vooroordelen over wetenschap en haar beoefenaars.

De huidige wetenschap kan de alternatieve behandeling nog niet testen
Alternatievelingen menen dat wetenschappers niet open staan voor hun bijzondere, alternatieve en exotische verklaringen. Zijn wetenschappers echt zo simpel dat ze kwantummechanica, zwarte gaten, antimaterie kunnen aantonen, maar niet handig genoeg zijn om – we noemen maar iets – de niet-bestaande mysterieuze werking van homeopathie te bewijzen? In de praktijk staan veel wetenschappers open voor nieuwe manieren om naar de werkelijkheid te kijken. Dat is hun werk. Ze zouden er zelfs een Nobelprijs mee kunnen winnen. Als goede wetenschappers moeten ze zich echter ook aan de feiten houden. Dat hoeft de alternatieve genezer helaas niet te doen. Die hoeft alleen rekening te houden met tevreden en betalende cliënten.

Je kunt best denken dat reiki volgens een mysterieuze, onbewijsbare energie werkt die zich niet laat vangen in een onderzoekje. In de praktijk kan dat vrij gemakkelijk. Laat de ene groep geblinddoekte mensen denken dat ze een reiki-behandeling ontvangen terwijl er niks gebeurt en laat de andere groep daadwerkelijk een behandeling krijgen. Kijk, vergelijk, en je hebt je antwoord. Het feit dat sommige dingen (nog) geen wetenschappelijke verklaring hebben, betekent uiteraard niet dat het niet bestaat. Er is heel veel waar we weinig tot niks over weten, maar dat betekent in het geval van – pak ‘m beet – bioresonantie of reiki niet dat het daarom wél waar is. Bioresonantie of reiki is gebaseerd op theorieën waarvan je wel degelijk onderzoeksmatig kunt nagaan of de veronderstellingen kloppen. En dat is ook gebeurd: zie hier en hier.

Alternatieve geneeswijzen worden tegengewerkt door reguliere geneeskunde (complot-alert!)
Veel mensen verwarren wetenschap met bepaalde instituten als Big Pharma, het Voedingscentrum en zelfs de mainstream media of de regering. Nee, dat zijn hoogstens instituten die de voorlopige conclusies van wetenschappers al dan niet op een eerlijke of gerechtvaardigde manier vertolken. De wetenschap zelf is neutraal, de mensen die haar bedrijven zijn dat soms niet. Omdat ook zij het spel noodgedwongen transparant moeten spelen, is de kans dat ze uiteindelijk op fraude of belangenverstrengeling gepakt worden een stuk groter dan pakweg in de politiek of alternatieve geneeswijzen. En de wetenschappers die zich daaraan schuldig maken worden hard gestraft door de academische gemeenschap. Hoi, Diederik S!

Alternatieve genezers menen dat reguliere medische onderzoekers onder één hoedje spelen met de farmaceutische industrie (en niet te vergeten de melk- en slechte voedselindustrie). Het internet staat vol met verhalen die dit levensverziekende medische ‘complot’ aan het licht proberen te brengen. Mensen zouden afhankelijk gemaakt worden van ongezonde en peperdure medicijnen – want chemisch, want bijwerkingen – met als enige doel geld te verdienen. Er wordt niet gekeken naar ‘de volledige mens’ en ‘echte genezing’, maar er worden slechts symptomen bestreden, waardoor het onderliggend probleem blijft bestaan. Feiten hieromtrent worden bewust achtergehouden en verdoezeld.

Claims als deze zijn op het eerste gezicht lastig te ontkrachten, want natuurlijk probeert de farmacologische industrie de eigen pillen te slijten en doen ze inderdaad vaak niet netjes. Precies daarom moeten we extra kritisch zijn over de door hun gesponsorde onderzoeken. Er zijn wetenschappers en wetenschapsjournalisten die precies dat doen. Ben Goldacre bijvoorbeeld laat zowel zien wat er mis is met de alternatieve geneeswijzen (in zijn boek Bad Science) als de farmaceutische industrie (in zijn boek Bad Pharma). Meta-onderzoeken laten zien dat onderzoekers (uit zowel de alternatieve als reguliere wereld) die hun eigen producten en diensten onderzoeken bijna altijd hun eigen producten subtiel voortrekken. Die onderzoeken deugen dus vaak niet helemaal. Belangrijker nog zijn onderstaande argumenten:

A. Het staat iedereen vrij te bewijzen dat zijn medicijn of behandeling werkt. De resultaten van het onderzoek staan of vallen op zichzelf. In plaats van complotberichten de wereld in te sturen zouden alternatieve genezers ook meer en beter wetenschappelijk onderzoek kunnen doen.

B. Dacht je echt dat alternatieve geneeswijzen geen big business zijn? VSM, Deepak Chopra, het zijn miljoenenbedrijven. Deze fabrikanten en verkopers van alternatieve medicijnen verdienen ontzettend veel geld, vooral als je bedenkt dat die medicijnen niet eens doen wat er op de verpakking staat. En dan zijn er nog (de vaak) peperdure workshops en cursussen om studenten te laten bekwamen in hun (niet-werkende) geneeswijze.

C. En ja, echte medicijnen zijn inderdaad een stuk duurder dan de pillen van Dr. Vogel, maar het is niet alleen geldzucht die de medicijnen prijzig maakt. Onderzoek doen is duur en tijdrovend, net als patenten aanvragen; artsen en ander hoog opgeleid personeel moeten betaald worden; de productie van medicijnen brengt kosten met zich mee, sommige onderzoeken duren jaren voordat een medicijn veilig genoeg wordt geacht om te worden verkocht.

D. Tot slot: zouden onderzoekers proberen bewust de ontwikkeling en verkoop van (werkzame en goedkope) medicijnen te stoppen die zijzelf of hun dierbaren in de toekomst misschien een keer nodig hebben? O ja tuurlijk, dat is logisch, want medische onderzoekers en specialisten worden verblind door geld. Ze zijn jarenlang bezig met iets dat ze eigenlijk niet werkelijk interesseert, alleen om een laboratoriumjas aan te mogen en lekker bovenmodaal (want meer is het niet) te kunnen verdienen? Tegelijkertijd kunnen ze hun intimi en vrienden afhankelijk maken door hen te drogeren met medicijnen.

‘Er is genoeg wetenschappelijk bewijs voor alternatieve geneeswijzen, maar die wordt genegeerd’
Veel alternatief genezers doen hun best wetenschap te negeren, tenzij er ineens een wetenschappelijk bewijs hun kant op waait. Of eigenlijk: lijkt te waaien. Dan circuleert dat op al hun websites. Onterecht en selectief aanhalen van wetenschappelijk onderzoek kan op twee manieren: het onderzoek zelf deugt niet of de uitleg van de resultaten deugt niet. Zoals gezegd: wetenschap is mensenwerk en je moet nooit zomaar de conclusies van een bepaald onderzoek aannemen. Eén op zichzelf staand onderzoek is onvoldoende bewijs. Pas als twee of meer replica-onderzoeken een positief effect laten zien kun je ervan uitgaan dat je een écht effect te pakken hebt. Blijkt het eerste onderzoek een toevalstreffer, dan kun je zo’n onderzoek niet als bewijs zien, omdat het niet klopt met de rest.

Positieve resultaten kunnen toeval zijn, het gevolg van slechte wetenschap en/of fraude, of gewoon verkeerd zijn geïnterpreteerd. Hierom controleren onderzoekers elkaar, zullen ze alternatieve verklaringen testen en worden om de zoveel tijd alle beschikbare onderzoeken met elkaar vergeleken. In de weinige gevallen waar alternatieve geneeswijzen goed uit de bus kwamen, is sprake geweest van slecht uitgevoerd onderzoek en/of onterechte conclusies. Een goed overzichtsboek – met duidelijke uitleg – is Trick or treatment van Edzard Ernzt en journalist Simon Singh. Het levensverhaal van Ernzt is interessant: deze voormalig homeopaat besloot ooit zijn geloof wetenschappelijk te onderzoeken. Hij werd de eerste professor die zich specialiseerde op alternatieve en complementaire geneeswijzen. Van zijn geloof is momenteel weinig over. Ernzt: ‘De reguliere geneeskunde heeft vele gebreken, maar de alternatieve geneeskunde biedt geen enkele weg om die op te lossen.’

Andere irrelevante argumenten en denkfouten

Daarnaast worden veel alternatieve therapieën verdedigd met argumenten die nader beschouwd berusten op drogredenen, wollig taalgebruik en luchtig gebruik van definities.

‘Medicijnen zonder bijwerkingen zijn beter dan medicijnen met bijwerkingen’
We willen het allemaal: het goede zonder het slechte; de voordelen zonder nadelen. En daarvoor betalen we graag. Als alternatieve therapeuten claimen dat hun middeltjes geen bijwerkingen hebben dan kun je ervan uitgaan dat ze jou een placebo proberen te verkopen. Als een medicijn geen bijwerkingen heeft, dan heeft het helemaal geen werking. En als ze zeggen dat er geen bijwerkingen zijn, maar dat je bij een overdosis wel de dokter moet bellen (zoals bij homeopathische producten), dan weet je dat er iets grappigs aan de hand is. Bij wijze van protest nemen Engelse en Amerikaanse sceptici elk jaar traditiegetrouw gezamenlijk (voor het oog van de camera) een overdosis aan homeopathische medicijnen. Want ook op de etiketten van homeopathische medicijnen staat netjes iets als: ‘Bij overdosis de dokter waarschuwen.’ Dat het steeds dezelfde mensen zijn die dit jaar in jaar uit doen, laat zien hoe krachtig het spul níet werkt.

‘Oprechtheid, charisma of gezondheid van de alternatieve genezer betekent dat de therapie werkt’
Ik ben ervan overtuigd dat veel alternatieve genezers goede, gepassioneerde mensen zijn die geloven in wat ze doen. Er zijn maar weinig bewuste kwakzalvers die hun cliënt bewust om de tuin leiden. Critici van alternatieve geneeswijzen worden vaak arrogant genoemd, omdat ervan uit wordt gegaan dat zij twijfelen aan de oprechtheid van deze genezers. De drogreden is: oprechte overtuiging betekent dat de geneeswijze oprecht werkt. ‘Want waarom zou iemand erover liegen?’ Iemand kan heel oprecht zichzelf en daardoor anderen voor de gek houden.

Populariteit of ouderdom zegt iets over de effectiviteit van de behandeling
‘De waarheid is geen kwestie van neuzen tellen,’ zei een inmiddels overleden wijsgeer. Datzelfde geldt voor jaren tellen. Dat bepaalde geneeswijzen wijdverspreid en eeuwenoud zijn betekent geenszins dat ze kloppen of dat er nu geen betere methoden zijn uitgevonden. Bloedzuigers iemand? Zeus en Thor nog gesproken? Duivelsuitdrijver voor je nachtmerries? We weten door wetenschappelijk onderzoek dat donder, ziekte en veel psychische klachten inmiddels geen straf van God of demonenwerk zijn. We worden steeds handiger in het ontwikkelen van instrumenten om oude ‘waarheden’ aan onderzoek te onderwerpen. De uitkomst is niet altijd de gewenste.

‘Het klinkt wetenschappelijk en aannemelijk, waarom zou ik het niet geloven’
Om onze geloofsels kracht bij te zetten of anderen te overtuigen gebruiken we woorden. Woorden hebben vaak meer magische kracht dan de medicijnen en behandelingen zelf. We zijn vooral gevoelig voor woorden die fijne gevoelens oproepen. Veel alternatieve genezers gebruiken pseudowetenschappelijk jargon om hun therapieën te verkopen. Vooral de kwantummechanica wordt momenteel misbruikt om alternatieve therapieën te verklaren. Interessante woorden als energie, vibraties, chi, prana en zielsbewustzijn worden handig vermengd met pseudowetenschappelijke termen als bioresonantie, zero sum field en bio-energetische velden. Het klinkt misschien overtuigend als je een leek bent, het betekent in de praktijk vaak helemaal niets. In de literatuur, kunst en subjectieve ervaring zijn mooie woorden op hun plek, als het gaat om het vergaren van betrouwbare kennis hebben we welomschreven definities en exact taalgebruik nodig, zodat alle betrokkenen weten waar ze het over hebben.

‘Chemisch is slecht, natuurlijk is goed’
Onze voorkeur voor bepaalde woorden, geeft ruim baan aan bepaalde misverstanden. Onder alternatievelingen bestaat een duidelijke scheiding tussen chemische en natuurlijke producten. ‘Chemisch = slecht, natuurlijk = goed.’ Hoe meer iets bewerkt is, hoe slechter het is. We hebben liever een plant dan een pil. Sommige alternatieve therapeuten beweren dat mensen vroeger niet ziek werden, omdat ze natuurlijker leefden, geen milieuvervuiling hadden en meer kennis hadden van de geneeskrachtige kruiden en planten. De achterliggende veronderstelling is dat Moeder Natuur alles voor haar kindertjes heeft klaargelegd, maar dat we daar (tegenwoordig) blind voor zijn.

Het is een mooie gedachte, maar bewijs is er niet voor. Dat de gemiddelde levensverwachting millennialang niet meer dan dertig jaar was en dat veel mensen vroegtijdig stierven aan de gevolgen van iets simpels als een tandvleesontsteking wordt gemakshalve vergeten. De werkelijkheid is een stuk grijzer dan dat. In realiteit worden we omringd door natuurlijke ingrediënten die dodelijk zijn (bepaalde schimmels, arsenicum, asbest) en chemische producten die niets kwaads doen. Het verschilt per stof, per dier, per dosis. Ik ben helemaal vóór ecologie en duurzaamheid, maar als we de natuur op sommige fronten hun gang hadden laten gaan, dan waren jij en ik er waarschijnlijk niet geweest. In de woorden van Ernzt: ‘Het evolutionaire succes van veel planten is dat ze juist giftig zijn voor mensen.’

Daarbij, de meeste actieve ingrediënten in medicijnen worden trouwens gewonnen uit planten. Het zijn vaak plantextracten. Door ze te bewerken kun je veel beter controleren wat en hoeveel je binnenkrijgt en de ongezonde ingrediënten uit de rest van de plant elimineren. Zie filmpje.

‘Alternatieve genezers komen tenminste met een plausibele verklaring die ik begrijp’
Ons lichaam en de wisselwerking met de omgeving (voedsel, stress, milieu, onze gedachten) is uiterst complex. En onze hersenen verlangen naar duidelijke oorzaken en dito oplossingen. Vooral als we zelf ziek zijn of lijden. Helaas is het vaak niet duidelijk wat de klachten veroorzaakt, verergert of verbetert. Medisch onderzoek is een poging om die wisselwerking meer en meer onder controle te krijgen, maar er zijn nog steeds heel veel vragen en twijfels. Hopelijk kunnen serieuze ziekten zoals kanker, MS en schizofrenie in de toekomst hierdoor voorgoed tot het verleden behoren, maar zover zijn we nog niet. Veel alternatieve therapieën erkennen en waarderen deze complexiteit maar matig en hebben een eenduidige verklaring voor een hele verscheidenheid aan ziekten: meestal is het de combinatie verkeerde voeding, milieuvervuiling en negatief denken. Anders eten (en/of het innemen van voedingssupplementen) is hét recept voor alles. Zelfs kanker en aids kun je daarmee volgens veel alternatieve artsen genezen. Het bewijs hiervoor is helaas nul. Gezond eten is belangrijk en kan veel kwalen voorkomen, maar het is zeker geen panacee voor veel van de lichamelijke (en geestelijke) klachten die mensen kunnen hebben. De werkelijkheid is weer een stuk grijzer dan we willen en gedegen onderzoek is het belangrijkste dat we hebben om dat grijze gebied beter in kaart te brengen.

‘Baat het niet, dan schaadt het niet’
Als je je kritisch uitlaat over alternatieve therapieën word je al snel als een zeurkous gezien, een spelbreker. ‘Als andere mensen er nou wel blij mee zijn en zich er beter door voelen? Jij hoeft er toch niet in te geloven? En bovendien: baat het niet dan schaadt het niet.’ Helaas pindakaas, het kan wel schaden. Mensen lijden soms extra hard en lang wanneer te lang wordt doorgesukkeld met alternatieve geneeswijzen wanneer serieuze medische zorg nodig is. In het geval van kinderen en dieren is dit extra schrijnend, omdat zij hier niet zelf voor kiezen. Gelukkig zijn de meeste mensen sceptisch genoeg om de gezondheid van henzelf of hun geliefden niet helemaal aan het lot van de alternatieve genezer over te laten, en ook de alternatieve genezers kennen meestal hun grenzen. Maar dit is geen regel en er zijn meer dan genoeg uitzonderingen. Ken je Sylvia Millecam nog? Zij stierf aan een relatief behandelbare vorm van kanker omdat genezeres Jomanda haar wijsmaakte dat haar ziekte een schimmel was die ze met natuurlijke middelen zou kunnen wegwerken.

Hoop doet (langer) leven?
Natuurlijk, we willen allemaal dat homeopathie – de bekende natuurgeneeskunst die geen bijwerkingen veroorzaakt – echt geneest. We willen dat handoplegging de kanker uit ons lichaam kan helpen. We willen ook dat de helderziende of astroloog gelijk heeft en dat we de liefde van ons leven snel zullen ontmoeten, en dat we na onze dood naar een mooie plek gaan waar Fido ons kwispelend tegemoet rent. We willen allemaal dat ons leven zin heeft en ons lichamelijke lijden een gerechtvaardigde plaats in het grotere geheel blijkt te hebben. Het voelt anders zo nutteloos. En we nemen elk greintje hoop graag aan, zeker als het een laatste strohalm is en de reguliere geneeskunde geen oplossing heeft. De meeste alternatieve therapieën bieden ongetwijfeld iets wat de reguliere geneeskunde niet biedt, zoals veel persoonlijke aandacht, betekenis en zingeving, en niet in de laatste plaats aandacht voor zaken die niet direct met de klachten te maken hebben, maar wel indirect iemands leven verbeteren: stimuleren van een gezonde levensstijl en geestelijk welzijn. Daarvan kan Big Doc nog heel veel leren.

p.s. Ik heb geen belangen in de farmaceutische industrie, en ja, ik ben me bewust van de risico’s van teveel en te makkelijk pillen slikken. Ik hecht aan gezonde voeding en veel beweging. Ik doe zelfs aan yoga. Niet om chakra’s te zuiveren, ik doe het omdat ik op verjaardagen graag mijn benen in de nek leg.


Meer weten? Lees dan ook eens de boeken:
Trick or treatment (Edzard Ernst & Simon Singh, 2009)
Bad Science (Ben Goldacre, 2009)
Bad Pharma (Ben Goldacre, 2012)

Heb je iets aan dit bericht gehad?

Of draag je Psychologisch.nu een warm hart toe?

Misschien vind je het dan leuk om een donatie te doen!

Ja, ik doneer!
base-psy

53 reacties

  • Evelyn Helmich schreef:

    alternatieve geneeswijzen
    Wat mij altijd opvalt bij Nederlandse wetenschappers is hun arrogantie. Alternatieve geneeswijzen zijn onzin, zeggen ze. Wat ook opvalt is, dat Nederland in de beschaafde wereld ongeveer het enige land is, waar op deze manier met aanvullende geneeswijzen wordt omgegaan. In landen als de VS, Engeland, Duitsland, België en Oostenrijk zijn wetenschappen als osteopathie, bioresonantie en chiropraxie gewoon universitaire studies. Iedereen is het er daar over eens dat deze methoden evenveel wetenschappelijke waarde hebben als de “gewone” medische opleiding. Het aantal studenten in deze richtingen is dan ook vergelijkbaar met de reguliere opleiding. Daar worden ook (of: wel) wetenschappelijk studies verricht naar zogenaamde alternatieve geneeswijzen, met heel andere resultaten dan u claimt. Vreemd, nietwaar?

    • Marcelino schreef:

      Je zal het vast arrogant
      Je zal het vast arrogant vinden, maar ik denk dat je onvoldoende begrijpt wat ‘wetenschappelijk’ betekent.

      Wetenschappelijk betekent niets anders dan een zo objectief mogelijke test opzetten om te controleren of iets werkt of niet. (En nog een keer, maar dan beter. En nog eens, etc.) De meeste alternatieve geneeswijzen die zijn onderzocht blijven we alternatief noemen omdat ze de (vaak talloze) testjes niet – of niet overtuigend genoeg – gehaald hebben.
      Artikel hier: http://www.psychologisch.nu/content/waarom-de-meeste-alternatieve-geneeswijzen-alternatief-blijven

      Als je wilt weten of een bepaalde pil of behandeling echt werkt (meer dan placebo etc): dan heb je een aantal regels te volgen. Genoeg mensen, controlegroep, dubbelblind uitgevoerd, eerlijke statistische analyse etc.

      Wat betreft universiteiten: universiteiten onderzoeken van alles (en sommige onderwijzen idd controversiele zaken) maar dat betekent niet dat bioresonantie, osteopathie ‘objectief waardevolle’ medische behandelingen zijn. Chriropraktie is een iets ander verhaal: werkt redelijk bij rugpijn, maar die andere claims die sommige chiropraktors maken (anti-allergie etc) zijn misleidend. Als je een goed en eerlijk overzichtsboek van AG wilt lezen van een onderzoeker (en voormalig alternatief arts):
      http://www.bol.com/nl/p/bekocht-of-behandeld/1001004008563581/
      Echt een aanrader.

      Verder, ik vind Nederland een behoorlijk tolerant land tov alternatieve geneeswijzen. veel mensen die ik ken staan ervoor open, het zit in de aanvullende ziektekostenverzekering, , er zijn talloze opleidingsinstituten, etc. Ook wetenschappers staan er voor open, dat is namelijk hun beroep. De therapieën die jij noemt hebben hun beloftes niet ingelost en het is niet raar dat wetenschappers ze inmiddels niet meer serieus nemen. Homeopathie bv is het perfecte placebo (want er zit niks in) en het is uitentreuren onderzocht

      Wat ik vreemd vind is dat de mensen uit de desbetreffende beroepsgroepen daar niet eerlijk over zijn, en met drogredenen komen om hun behandelingen toch te verdedigen. Ze praten vaak over complotten, geven bv kulargumenten waarom hun behandeling niet wetenschappelijk onderzocht kan worden, staren zich blind op de luttele onderzoeken waar wel een effectje is gevonden en negeren de rest. Nou ja, echt vreemd is het niet: ze verdienen er geld mee en het is altijd lastig toe te geven dat je je jarenlang bezig hebt gehouden met gebakken lucht.

      Als wetenschappers dat doen worden ze vroeg of laat weggeblazen door een nieuwe onderzoek of onderzoeker. Nederigheid en eerlijkheid is daar in zekere noodzakelijk. Anders riskeer je het lot van Diederk Stapel.

    • Alex van Mechelen schreef:

      Precies, Mooi geformuleerd. Meer tijd en aandacht wil ik hier nu niet aan besteden

  • Bianca Fens schreef:

    Is de schrijver bekent met
    Is de schrijver bekent met het filmpje van Yvo Smulders op youtube? Yvo Smulders is hoogleraar interne geneeskunde en maakt in dit filmpje korte metten met de mythe van wetenschappelijk bewijs en wetenschappelijk onderbouwde behandelingen binnen de reguliere geneeskunde. Slechts 1 op de 120 behandelingen, gestart door een huisarts, kan zich beroepen op wetenschappelijk bewijs. De rest is, tja wat eigenlijk? Tevens geeft hij in dit filmpje aan dat ziekenhuizen die het beter dan gemiddeld doen, dat vooral doen op basis van ‘zachte factoren’ Arbeidsethos, luisteren naar elkaar, dat soort dingen. http://www.youtube.com/watch?v=PRiSlU1ucqI

  • Marcelino schreef:

    Slecht uitgevoerd onderzoek pleit voor beter onderzoek
    Hoi Bianca,
    Wat Yvo zegt is geen argument tegen mijn verhaal. Sterker nog: hij is ‘wetenschap’, iemand die slechte wetenschap probeert te corrigeren/ verbeteren met betere wetenschap. Dat is hoe wetenschap werkt. Hij heeft het over slecht epidemiologisch onderzoek waarin onterechte of te snelle conclusies worden getrokken ( vertaalbaarheid van de praktijk).

    Dat onderzoek in gebreke blijft betekent natuurlijk niet dat we daarom niet aan wetenschap moeten doen en dat we -pak um beet – homeopaten of magnetiseurs serieus kunnen nemen. Het betekent dat er meer of beter onderzoek gedaan moet worden.

    Die ‘zachte factoren’ zijn idd belangrijk bij genezing. Dat weten we oa ook uit wetenschappelijk onderzoek. En daar zijn alternatieve genezers idd beter in. Die hebben meer tijd voor hun patienten. Het is alleen jammer dat hun medicijnen vaak niet echt werken (behalve als placebo): http://www.psychologisch.nu/content/waarom-de-meeste-alternatieve-geneeswijzen-alternatief-blijven

    Ik zeg overigens niet dat wetenschappers geen fouten maken of hun eigen belangen (sponsoring, etc) najagen. Dat doen ze wel. Gelukkig worden ze vroeg of laat gecontroleerd/terechtgewezen door andere onderzoekers (zoals Yvo) of nieuwe onderzoeken.

    • Jeroen schreef:

      Welk bewijs is er dat
      Welk bewijs is er dat alternatieve medicijnen vaak niet echt werken behalve als placebo?
      bent uw zich ervan bewust dan het grootste deel van echte medicijnen ook een placebo effect hebben? als een patient denk dat een middel help dan bevorderd dit de gezondheid.
      De psychiatrie zit vol met medicijnen die je niet genezen maar symptomen onderdrukken.
      Paracetamol is vergif . waarom ? omdat je koort verlaagt terwijl dat enkel nodig is als je 40graden hebt of meer. eronder moet je lichaam het zelf opknappen en ga naar de dokter die kan vast een goede illusie bedenken waarom je een multispectrum antibioticum moet slikken zonder bewijs.

  • J schreef:

    Je artikeltje gaat op een
    Je artikeltje gaat op een aantal punten heel erg mank. Drie daarvan al in je inleiding: “Alternatieve geneeswijzen worden om een heel specifieke reden ‘alternatief’ genoemd: ze werken namelijk niet. In ieder geval niet (of nauwelijks) beter dan het placebo-effect. Medicijnen die werken worden regulier.” Dat “veel alternatieve geneeswijzen” niet zouden werken is – naast een veel te algemeen geformuleerde – een boude bewering. Het ontbreekt namelijk überhaupt aan onderzoek naar hun effectiviteit. Oók aan onderzoek dat kan bewijzen dat ze níet werken. Onderzoek is namelijk duur. En dat kunnen alleen de farmagiganten opbrengen. Aan wier infuus wij liggen. Van veel kruiden bijvoorbeeld is aangetoond dat ze wel degelijk werkzame – en bovendien geneeskrachtige – stoffen bevatten. Simpele chemische wetenschap. Je sinaasappeltje met vitamine C is ook een voorbeeld. En zijn dat nu reguliere medicijnen? En misschien wat flauw, maar nu je toch begonnen bent: óók een nauwelijks werkend middel is een werkzaam middel. En daarmee geen onzin.

    Kortom: wat een prietpraat. Fundeer je betoog of houd je mond svp.

    • Marcelino schreef:

      Kom maar door met je argumenten dan
      ‘Het ontbreekt namelijk überhaupt aan onderzoek naar hun effectiviteit.’

      Lijkt me zinnig eerst aan te tonen dat iets werkt voor je het als medicijn of behandeling op de markt zet.

      ‘Oók aan onderzoek dat kan bewijzen dat ze níet werken.’
      Non-argument. Je kunt idd ook niet bewijzen dat de niet kerstman bestaat’

      ‘En dat kunnen alleen de farmagiganten opbrengen.’
      Argumenten? bewijzen?

      ‘Aan wier infuus wij liggen. ‘
      Complot-alert nr 2 . zonder valide argumenten. Plus: neem jij een homeopathische pil als je een bloedvergiftiging hebt? In veel gevallen heeft Big Farma echte antwoorden.

      ‘Van veel kruiden bijvoorbeeld is aangetoond dat ze wel degelijk werkzame – en bovendien geneeskrachtige – stoffen bevatten.’
      Ontken ik dat? Neen.

      Kortom: kom jíj maar eens met argumenten.

  • Fries schreef:

    Goed stuk
    Bedankt voor dit prima stuk. Ik denk er net zo over als de schrijver van dit stuk. Ook ik word er in mijn vrienden en kenissenkring niet populairder op als ik zeg dat alternatieve geneeswijzen niet werken omdat ze niet voor niets alternatief zijn. Als ze wel zouden werken zouden ze regulier zijn. Waarom voelen mensen die alternatieve geneeswijzen aanhangen zich toch altijd zo aangevallen?

    Nog even een aanvulling op het feit dat veel reguliere medicijnen van planten zijn gemaakt. Dit klopt. In veel reguliere medicijnen zitten werkzame stoffen die ook in planten voorkomen. Met dit verschil dat dat in een regulier medicijn altijd dezelfde gecontroleerde hoeveelheid van een werkzame stof zit. Bij een plant weet je dat niet. In een natte periode groeit een plant harder en de concentratie werkzame stoffen (per gram plant) neemt dan af (want de werkzame stoffen worden meer verdunt met water). In een droge periode gebeurt het omgekeerde. Dus zelfs als een regulier geneesmiddel is gebaseerd op een plant, zou ik het gecontroleerde reguliere medicijn gebruiken. daarin zit namelijk altijd de juiste gecontroleerde concentratie werkzame stof.

  • an schreef:

    van dam
    Waarom zo anti alternatieve geneeswijzen zijn? De reguliere geneeswijze heeft veel nadelen. Het is nl. vaak niet effectief, duur, niet voor iedereen beschikbaar, veel bijwerkingen en vaak symptoombestrijding.
    waarom zo arrogant duizendjarig gebruik van bepaalde manieren van geneeswijzen afwijzen??
    Een reden waarom alternatief alternatief blijft en niet regulier wordt is dat de erkenning van een geneeswijze alleen door pharmareuzen kan worden opgebracht. En waarom zouden zij onderzoek doen naar geneeswijzen waar ze niets aan kunnen verdienen omdat er geen patent op kan worden verkregen???

    • Marcelino schreef:

      Je hebt het stuk niet goed
      Hoi An,

      Je hebt het stuk niet goed gelezen, denk ik. Dat er inderdaad serieuze misstanden in de reguliere geneeskunde bestaan, zegt verder niet dat alternatieve geneeswijzen wel effectief zijn. Dat is een non-argument. Veel alternatieve geneeswijzen, zo niet alle, werken níet of níet zoals wordt beweerd. Dat staat los van big pharma, fraude in de wetenschap, etc.

  • Frank schreef:

    Alternatieve geneeskunde werkt niet?
    De enige reden dat er zoiets is als alternatieve geneeskunde is waarschijnlijk dat er een markt voor is. Die markt kan er alleen maar zijn als de reguliere blijkbaar niet levert wat het beloofd. Als de alternatieve “genezer” niet goed werkt dan kan die zijn/haar deuren gewoon sluiten. Want de klant zal het toch zelf moeten betalen. Dit is natuurlijk ook regulering. Als het niet werkt, dan sterft de technologie of de beroepsgroep in armoede. Mensen komen niet terug om te ervaren dat de klacht niet overgaat. En gaan zeker niet doorverwijzen aan vrienden en bekenden dat het goed werkt als het niet werkt. Misschien dat er daarom ook zoveel mensen naar een alternatief zijn gaan zoeken. Regulier mag dan bewezen zijn maar bij mij werkt het niet. En discussiëren met een arts heeft geen zin.

    Misschien is het dan niet wetenschappelijk onderzocht maar echt wetenschappelijk wil zeggen dat je de oorzaak boven water hebt en dat het altijd 100% werkt onder alle omstandigheden. Daar is de reguliere noch de alternatieve nog lang niet aan toe.

    De wetenschap achter geluk, liefde en andere “waanzin” staat toch boven de site? Nou, die zit dan.

  • s edelkoort schreef:

    alternatieve geneeswijzen
    het is mijn bescheiden mening dat het menselijk lichaam altijd zichzelf probeert te genezen. wat wij moeten doen is de meest gunstige omstandigheden creeeren waarin het dat ook kan doen. dit kan zijn rust goede voeding beweging een operatie of medicijnen waarvan bewezen is dat zij iets in het lichaam verbeteren. verder moet je het zelf dus opknappen, een geneeswijze, regulier of alternatief kan je dus niet genezen, dat doe je zelf met behulp van…als iemand dus beweert mij te kunnen genezen van iets, kan ik alleen maar medelijden hebben met zijn/haar arrogantie. dat er veel geld mee verdiend wordt lijkt me duidelijk. en dat is nog steeds de belangrijkste drijfveer voor het verkopen van gebakken lucht. en dit kan wel degelijk schaden.

    • Marcelino schreef:

      Nogal wiedes
      Natuurlijk is elke lichaam een instrument van zelfgenezing en moet elke medische ingreep de (zelf)genezingdsprocessen van je lichaam ondersteunen. Na elke chirurgische ingreep moet het lichaam zichzelf er bovenop helpen (waarschijnlijk geholpen met antibiotica, goed voedsel, rust etc). Het punt is dat alternatieve geneeswijzen (behalve het placebo-effect) niets toevoegen en falen als er echt medische hulp nodig is. Ik ben benieuwd hoe jouw lichaam zonder hulp een verbrijzelde arm, voedselvergiftiging, longontsteking of kapotte nier gaat genezen…

      • s. edelkoort schreef:

        alternatieve geneeswijze
        ja maar dat bedoel ik dus, een operatie, antibiotica, een spalk, norit, het zijn allemaal beproefde hulpmiddelen die het lichaam helpen te genezen. alternatieve geneeswijzen bestaan volgens mijn ervaring vnl. uit een mooi verhaaltje overtuigend gebracht en duur betaald. en er schijnt geen eind te komen aan de fantasie en creativiteit van lieden die hiermee hun brood willen verdienen. het is dus de vraag waarom mensen hier maar steeds weer intrappen en dat komt denk ik doordat ze niet beseffen dat het lichaam zichzelf geneest met behulp van beproefde middelen, maar denken een of ander mysterieuze kracht van een alternatieve genezer nodig te hebben. het is nooit bewezen dat het werkt het is niet te verklaren en toch trappen ze erin. hoe kan dit toch?

  • Glenn J.F. Hubers van Assenraad schreef:

    De aanhangers van
    De aanhangers van ‘alternatief’ denken veel te zwart-wit. Reguliere middelen die voor 100% moeten werken is irreëel, hoe mooi het ook zou zijn als het zou bestaan. Het nemen van een paracetamol biedt immers ook geen 100% garantie dat je pijn verdwijnt.

    Voor alle aanhangers van ‘alternatief’: probeer wat meer in ‘kansen’ te denken. Bij een serieuze ziekte waar je eigen leven op het spel staat, kies je voor de behandeling waarvan statistisch (en dus niet: anecdotisch) is bewezen dat je de grootste kans op genezing hebt.

    Verder is een veelvuldig gemaakte ‘post hoc, ergo propter hoc’ -redenering vaak een oorzaak waardoor mensen dingen (te) snel als bewijs ervaren. Bovengenoemde latijnse term betekent dat een gebeurtenis die volgt op een eerdere gebeurtenis, als resultaat wordt gezien van die eerste gebeurtenis. En dat is te vaak onwaar. De anecdotische ‘bewijzen’ die hieruit ontstaan zijn ronduit gevaarlijk als er leven op het spel staat. Voorbeeld: mijn buurjongen had kanker en na een koffie-enema therapie is zijn kanker verdwenen en DUS moet iedereen die kanker heeft door een koffie-enema-therapie genezen. In bovenstaand geval is het één MET het ander ontstaan, en niet DOOR het ander ontstaan.

    Correlation does NOT imply causation (!)

  • Herman schreef:

    regulier vs alternatief
    Er zijn meerdere onderzoeken gedaan over evidence based medine toegepast in de praktijk. Hiervan blijkt nog geen 50% in de praktijk toegepast te worden. Ook in de reguliere geneeskunde is veel empirisch, maar dit is goed want op deze manier blijft geneeskunde groeien.
    Er zijn veel huisartsen die mensen genezen door naar ze te luisteren. Dat is dus geen evidence based medicine, maar het werkt wel.

    Belangrijk is dat we geen onzin verkopen of misbruik maken van de afhankelijkheid die de patiënt op dat moment heeft bij een zorgverlener.
    In de reguliere geneeskunde is dit strakker gereguleerd t.o.v. de alternatieve geneeskunde. Des te beter het is om de alternatieve sector beter onder de loep te nemen en het kaf van het koren te scheiden.
    Maar je ziet ook al te vaak dat in de reguliere zorg veel misstappen gemaakt worden die helaas in de doofpot terecht komen.

    Het is jammer dat er continu een gevecht is tussen alternatief en regulier. Dit draagt niet bij aan een betere vorm van geneeskunde.

    “Absence of evidence does not mean evidence of absence”

  • Gert Zantman schreef:

    Eerst maar eens beginnen met
    Eerst maar eens beginnen met een deugdelijke definitie van wat gezondheid of gezond zijn nou eigenlijk inhoudt. Mensen leven nou eenmaal niet in een objectieve wereld maar in een subjectieve.Voorlopig worden er nog steeds meer mensen ziek dan er “beter” gemaakt worden durf ik voorzichtig te beweren. We weten zo weinig dus vanwaar in hemelsnaam die arrogantie om te beweren dat we weten wat werkt en wat niet. Gerommel in de marge !

    • Marcelino schreef:

      Daar kan ik me in vinden. Dit
      Daar kan ik me in vinden. Dit artikel gaat niet over misverstanden en gebreken van de reguliere gezondheidszorg (die er genoeg zijn), maar om (sommige/ niet alle) claims van veel alternatieve genezers. Sommige behandelmethoden en pillen daarvan werken in ieder écht niet.

  • George schreef:

    Alternatief is de traditionele geneeswijze
    Alternatief… geen geldige reden om hun betaalde hobby in twijfel te trekken. (..in de intro).
    Mijn vraag: “Heeft u wel eens onderzoek gedaan naar de werkzaamheid van psychiatrie?”.
    Nee? Kijk dan eerst eens op: http://www.cchr.nl, en oordeel dan over de Alternatieve geneeswijze, die mensen geneest door oorzaken aan te pakken. Regulier is (meest) symptoombestrijding.

    • Marcelino schreef:

      Hallo, we hebben het nu toch
      Hallo, we hebben het nu toch helemaal niet over psychiatrie… dat is een heel andere discussie waar ik ook kritisch naar kijk. En nee, alternatieve geneeswijzen pakken vaak dus helemaal niks aan.

  • Mark schreef:

    Je blijft zwemmen in je
    Je blijft zwemmen in je stelling dat alternatieve geneeswijzen (een hele verscheidenheid) te bewijzen zijn. Is er eigenlijk wel iets te bewijzen? Bij conventioneel is er altijd een kans dat de ‘geneeswijze’ niet helpt.
    Bij het proberen te bewijzen dat het niet te bewijzen is kan er geen rekening gehouden worden met onbekende factoren als andere mensen of bijvoorbeeld dieren die ook energetisch ‘stiekem’ alternatief meehelpen. Waardoor placebo niet echt bestaat. Het kan daarom ook niet te weerleggen zijn. Leven is mysterieus. Sta open voor wat er van komt zou ik zeggen.

    • Marcelino schreef:

      En jij blijft zwemmen in je
      En jij blijft zwemmen in je denkfouten. Er valt idd nog genoeg te weten (en te bewijzen). Het leven is grotendeels mysterieus. Het placebo-effect ook. Maar dat effect kan ons wel laten zien dat het in ieder geval níet die homeopathische pil was die je heeft genezen, maar iets anders…

  • Tim schreef:

    Bewijs dat homeopathie wel werkt…?
    Na het hebben gezien van onderstaande video begin ik eerlijk gezegd toch wel echt te twijfelen aan het ‘feit’ dat homeopathie niet zou werken. Wat vind je van de video?https://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=GNXud8bkHDs

  • A.E. schreef:

    Regulier = symptoombestrijding?
    Is reguliere niet voornamelijk gestoeld op symptoombestrijding volgens jou? Zo zijn bijvoorbeeld statines erg omstreden om maar eens even een voorbeeldje te geven. De cholesterolleugen is denk ik nog maar één van de mythes waar het gros van de medisch specialisten nog steeds in gelooft… Wat vind je daarvan?

  • B.E. schreef:

    discussie
    Ik vind het altijd boeiend om te lezen waarom iemand vindt dat iets wel klopt of niet klopt.
    Wel werkt of niet werkt etcetera. Vervolgens overladen voor en tegenstanders elkaar met argumenten en bewijzen al dan niet kloppend. Uiteindelijk komt het neer op de vrijheid van het individu om zewlf te bepalen wat hij geloofd of niet. Evidence based blijkt in het meest gunstige geval 1 op de 120 gevallen ECHT evidence based te zijn. Dus het verschil tussen de effectiviteit van reguliere en alternatieve geneeskunde is op zijn best fractioneel. Volgens mij moet iegereen gewoon doen waar hij of zij zich het beste bij voelt. Werkt de gekozen aanpak dan is dat mooi, werkt die niet dan is het jammer.

  • Mark schreef:

    Brainwave optimization
    Je moet je schamen, beste schrijver van dit artikel. Met behulp van brainwave optimization, een nieuwe, geavanceerde techniek gebaseerd op neurofeedback, geneest 90% van de mensen met depressie, angst en paniekstoornis, PTSS, slaapstoornissen en vele andere psychiatrische ziekten die nu nog nauwelijks te genezen zijn. Toch valt deze techniek nog steeds binnen de “alternatieve” zorg, omdat er nog maar weinig onderzoek naar is gedaan en omdat artsen het nog niet serieus nemen. Maar een arts is helemaal niet opgeleid om deze techniek te kunnen begrijpen, dus die heeft helemaal geen recht van spreken. En als jij vindt of denkt dat het bij 90% werkt vanwege het placebo-effect, dan maakt dat toch niets uit? Deze mensen zijn toch volledig genezen van stoornissen waarbij de reguliere psychiatrie maar een succespercentage heeft van 30% ongeveer. Bovendien, doordat deze techniek, brainwave optimization daadwerkelijk metingen doet aan het orgaan dat behandeld wordt (het brein), begrijpen we veel meer van de stoornissen zoals PTSS en depressie.

    • Marcelino schreef:

      Je leest niet goed. Als het
      Je leest niet goed. Als het zo is wat jij zegt – en er zijn inderdaad studies die het positieve effect van brainwave optimization laten zien – dan is het niet alternatief meer.
      En natuurlijk zijn er ook behandelingen die nu nog alternatief zijn, omdat ze nog niet (afdoende) zijn getest. Onderzoek zal dan uitwijzen of het alternatief blijft.

      • David schreef:

        Alternatief
        Nou Marcelino, wat een ontzettend zwak antwoord. Dus als iets uit de alternatieve geneeskunde werkt en bewezen wordt, dan is het in een keer regulier. Dit is de wereld op zijn kop zetten.
        De reguliere medici/wereld zou een keer de arrogantie en oogkleppen af moeten doen en hun ego op zij moeten zetten en het belang van de patient weer voorop moeten stellen. Dat is toch de hoofdzaak voor de behandelaar?

  • Mattijs schreef:

    Helemaal mee eens
    Geweldig artikel. Geen speld tussen de krijgen.
    Ik word misselijk van die duizenden en duizenden charlatans in Nederland die goedgelovige mensen met hun placebo behandelingen geld uit de zak kloppen.
    Als iets ECHT zou werken dan was er allang goed onderzoek gedaan om het te bewijzen, dat zou immers NOG meer geld in het laatje brengen.

    • David schreef:

      Documentaire
      Als ik u was zou ik eens de 7 delige documentaire bekijken “Uitgedokterd” .
      Uitgezonden door de NCRV (toch geen charlatans) .

  • David schreef:

    alternatief anti regulier
    Prachtig verhaal wat u geschreven hebt, maar er klopt niet veel van.
    Wat is alternatief en wat is regulier? Behoort de benaming niet andersom te zijn?
    Is het niet zo dat de reguliere wetenschap/geneeskunde uit de “alternatieve” hoek vandaan gekomen is.? Zijn de meeste geneesmiddelen niet allemaal voortgekomen uit de natuurgeneeskunde? Ik dacht het wel. Alleen is het allemaal chemisch geworden en kunnen we er patenten op aanvragen waardoor dan weer ontzettend veel geld verdiend kan worden.
    Natuurlijk zijn er onder de “alternatieve” geneeskunde veel misstanden maar die zijn er aan de andere kant ook. Waarom kunnen we niet beste van allebei samenvoegen? Of verliezen er dan teveel mensen hun bestaansrecht?

  • Alexander schreef:

    Antwoord
    Ga pubmed maar eens af en kijk hoeveel evidenc based medicine (ebm) in de praktijk wordt gebracht. Talloze clinical trials laten zien dat een groot aantal beslissingen door de medici op empirie gebaseerd zijn. Naar schatting wordt meer dan 50% niet gebasseerd op ebm. Niets mis mee, want ook zij moeten een beslissingen maken op dat moment. Maar het is een illusie om te zeggen dat regulier grotendeels op bewijsvoering draait. Dit kan namelijk ook niet omdat de mens in onderzoek een onafhankelijke variabele is, en er zijn teveel factoren die deze variabele kleurt. Dus een doorn in het oog voor een goede randomized clinical trial. Men probeert natuurlijk heel veel exclusie criteria toe te passen, zoals leeftijd, aandoening en geslacht. Maar uiteindelijk blijven teveel andere factoren het onderzoek negatief beïnvloeden. Belangrijk is dat je zoveel mogelijk bewijsvoering probeert aan te dragen en zoveel mogelijk de risico’s van elke interventie verlaagd. Dit geldt voor alternatief en regulier!
    Kwakzalverij is niet bepaald door het beroep, maar de persoon die erachter zit. Er zijn genoeg medisch specialisten en hoogleraren in de media geweest die dit aantonen. En natuurlijk zijn er ook alternatievelingen die kwakzalvers zijn. Maar in de regel hebben alle (goede) zorgverleners dezelfde doelstelling: mensen helpen.

  • Rob schreef:

    Precies wat Alexander zegt.
    Precies wat Alexander zegt. Op pubmed zijn talloze vitaminen, kruiden, mineralen, supplementen etc. Getest op ratten en muizen en een positief effect bevonden. Vaak eindigt de conclusie dat dit natuurlijke product significant effect heeft maar dat er getest moet worden in human clinical trials, wat dus zelden gebeurt, aangezien een human clinical trial tientallen miljoenen kost en een kilo Curcuma (ik noem maar een willekeurig geneeskrachtig kruid) minder dan een tientje. Daardoor is big pharma niet geinteresseerd en mag de huisarts dit ook niet voorschrijven ipv een chemische pijnstiller.

  • Antonio schreef:

    Speelt u ook onder een hoedje
    Speelt u ook onder een hoedje met Bad Pharma (de farmaceutische industrie).

  • Bart schreef:

    onverklaarbaar dus onbestaanbaar?
    als ik met eigen ogen iemand genezen zie worden als een wonder, dan is dat nog niet alternatief, maar slechts onverklaarbaar. De wetenschap staat in kinderschoenen en trekt een te grote broek aan. Er is meer tussen hemel en aarde. En hoeveel wetenschappelijke overtuigingen zijn de laatste decennia al niet bijgesteld of zelfs helemaal omgekeerd?

  • crista veenstra schreef:

    grootste stille epidemie Lyme
    De reguliere wereld is (uitzonderingen daargelaten) wel degelijk bezig zijn eigen graf te graven. Neem nu de ziekte van Lyme ( MS, ME ALS Alzheimer is ook gewoon Lyme) en maar blijven ontkennen dat de chronische vorm bestaat. Inmiddels is half Europa besmet en doodziek of heeft zelfmoord gepleegd. Zelfs rechters doen lekker mee om maar geen verantwoording te nemen. Het is net als een vieze wasmachine, en maar zeep erbij (in dit geval weer een antibioticaatje) om het draaiende te houden…….

  • psocial.nl schreef:

    Fantastisch artikel!
    Ben het volledig met uw artikel eens. Het gekonkel en gekronkel van de ’true believers’ in hocus pocus pathie en andere alternatieve rimram, inclusief de standaard suggestie dat ‘we’ betaald zouden worden door ‘big pharma’, ‘big food’ of een andere illustere entiteit of organisatie die een samenzwering tegen de wereld zou hebben aangespannen, zijn pathetisch op z’n minst.

  • Veetje schreef:

    Hopelijk is het inmiddels bij
    Hopelijk is het inmiddels bij meer mensen bekend, dat er liever gesproken wordt van ‘complementaire geneeswijzen’. Dit in plaats van ‘alternatief’. Complementair is ‘aanvullend’. Naar mijn bescheiden mening is dat ook een betere omschrijving van diverse geneeswijzen. Plus de interactie van die geneeswijzen op/met elkaar.
    Ter overdenking: ‘in den beginne ‘ was er alleen iets, dat nú ‘alternatief’ heet. De huidige reguliere geneeswijze, was eerder ‘complementair’. Nu is één en ander omgedraaid.
    Dat wil echter niet zeggen, dat mensen geen baat hebben bij het één, of het ander.

    Beide takken geneeswijze, zouden elkaar , weer naar mijn bescheiden mening, moeten (willen) aanvullen. Niet bestrijden.
    Artsen die anders soortige, aanvullende manieren van genezen aanvallen, bestrijden en belachelijk maken, hebben niet mijn volledige vertrouwen. Net zomin als de ‘alternatieve’ , als die de reguliere geneeswijze aanvalt en belachelijk maakt.

    • Marcelino schreef:

      Nee sorry, zo werkt het niet.
      Nee sorry, zo werkt het niet.

      1. Alternatieve geneeswijzen die na afdoende onderzoek alternatief blijven (lees: niet beter werken dan een placebo/ alleen maar schadelijke bijwerkingen hebben) zijn niet echt een geneeswijze. Je kunt een edelsteen dragen of homeopathiepil innemen, maar als dat niet werkt dan heb je er verder niks aan. En als het je te doen is om het gunstige effect van de placebo-werking: ook een normaal medicijn heeft dat.

      2. De beperkingen, missers, schaduwkanten en bijwerkingen van reguliere behandelingen en medicijnen (en die zijn er uiteraard) zeggen verder niets over de evt effectiviteit van alternatieve geneeswijzen. Toch redeneren veel mensen als volgt: ‘Omdat de farmaceutische industrie niet te vertrouwen is, laat ik me liever behandelen door een ayurvedische arts.’

      P.s. Als je onder complementair verstaat ‘gezond eten, sporten, mediteren, yoga, je laten masseren etc’ dan heeft dat inderdaad een positief effect op lichaam en geest, maar dat versta ik nu niet onder alternatieve geneeswijzen.

  • HeinB schreef:

    Alternatieve geneeswijzen
    Beste Marcelino,

    Mijn complimenten dat je de soms agressieve en botte reacties uit de alternatieve hoek op een keurige en beschaafde manier beantwoord.
    Tijdens mijn scheikundestudie heb ik een jaar lang kwantumfysica als bijvak gehad. Nu lees ik op de websites van bioresonantie-therapeuten en hun apparatuur-leveranciers allerlei claims “ondersteund” door de Kwantumfysica. Het slaat werkelijk helemaal nergens op en ik kom tot de conclusie (ook na enkele contacten met praktijken) dat men eigenlijk helemaal niet weet wat kwantumfysica is. Men doet zich voor als wetenschapper en dicht een verhaal van allerlei zaken die natuurkundig kant nog wal raken. Pseudo-wetenschap noemen ze dat. Dat noem ik pas arrogant om op die manier klantjes binnen te praten.

    Uitgangspunt van Bioresonantie is volgens de alternatieve genezers, dat cellen en stoffen in het lichaam met elkaar communiceren m.b.v. “fotonen” en dat men een ziekte aan de hand van de fotonresonanties herkent. Ik heb al heel wat apparatuur-leveranciers en therapeuten gevraagd om welke frequenties het gaat, en of ze mij een spectrum daarvan kunnen sturen.
    Tot nu toe is de reactie 0,0 of men verwijst naar iemand anders of een website, waar ik vervolgens ook deze informatie niet kan vinden. Eén vraagje in de diepte en men kan al geen antwoord meer geven. Ik was erg teleurgesteld, want ik dacht dat er werkelijk wat substantieels aan kennis en informatie zou zijn, of dat nu met kwantumfysisica of zonder is.

    Het alternatieve circuit is wereldwijd een miljarden-industrie. Vooral in Duitsland heeft het zich weten te institutionaliseren. Allerlei zogenaamde Instituten produceren onderzoek dat hun belangen behartigt en waar je qua inhoud zo doorheen prikt. Weet u nog dat homeopaten (zelfs met Dr-titels) beweerden dat water een geheugen heeft? Dat zou ze met hun verdunningspraktijk goed uitkomen. Maar ja, men heeft geen spoortje bewijs kunnen vinden.

    Ik kijk naar de dure villa’s van de alternatieve therapeuten, hun sportwagens en vaak hun uitbundige lifestyle. Ja, ik ben jaloers, maar ook boos. In Nederland kan en mag dat allemaal en men hoeft niets te bewijzen en beweren wat men maar wil. Dat ligt bij de reguliere sector wel wat anders. Daar moet je echt wat bewijzen.

    Bij bioresonantie verzint het kastje een ziekte, het liefst één die je niet zo makkelijk uiterlijk kunt waarnemen. Maar geen nood, het kastje verzint ook een genezing met natuurproducten, vriendelijke instructies of een flesje water met trillingen. 500 euro verder ben je genezen en blij vertel je het aan iedereen.
    Eén ding moet ik alternatieve genezers nageven: ze zijn top in het communiceren en daar kan de reguliere sector nog wat van leren.

  • Anita schreef:

    Weg met betutteling en zwart-wit denken!
    Even een aanvulling. In beginsel alternatieve of complementaire therapieën worden jaren later vaak omarmd door de reguliere geneeskunde (EMDR, mindfullness etc.) Het heeft geen zin om in vakjes te blijven denken van regulier, alternatief of complementair. We handelen altijd op basis van voortschrijdend inzicht en onderzoek. Maar we kunnen nu eenmaal niet alles meteen onderzoeken op een manier die we zouden willen. Daar onbreekt simpelweg gewoon vaak b.v. het geld voor. De vraag is ook of alle reguliere behandelwijzen wel zo goed zijn onderzoek. Veel fysiotherapeutische handelingen zijn b.v. ook niet evidence based, maar wel geaccepteerd en wel regulier. Zo zijn er nog veel meer voorbeelden te noemen van reguliere behandelmethoden die niet evidence based zijn, maar berusten op historie en gewoonten. Wanneer iedereen zich gedraagt als kritisch consument en goed luisterd naar zijn “pluis en niet pluis gevoel” zijn we volgens mij al een heel eind. Want gezond verstand en intuitie zeggen je vaak al heel veel. Want tuurlijk zijn er ook alternatief therapeuten waar je een groot vraagteken bij kan zetten. Maar laten we nu niet doen alsof al die consumenten “oliedom” zijn en iemand ze moet ‘beschermen’ tegen de boze wereld. Ik ben een voorstander van vrije keuze. Kies zelf welke therapie je aanspreekt. Niet iedereen is hetzelfde en reageert hetzelfde op een bepaalde therapie of een bepaald medicijn. Dat zal elke (ernstig) zieke kunnen beamen. Wij zijn hopelijk nog steeds zelfstandige individueeeen die prima zelf de keuze kunnen maken en we willen niet betutteld worden. Dit gebeurd in dit artikel naar mijn idee wel en vind ik erg slecht. Nederland is staat voor mij voor het land van de betutteling. Alles moet gereguleerd worden. Laat mensen AUB eigen keuzes maken en ondervinden wat bij hen past, hoe ‘het beestje ook genoemd wordt’. Wanneer het bij je past en de therapeut of arts je aanspreekt zal elke behandeling ‘zo ie zo’ veel beter werken, want dan heb je het placebo effect al mee. Dit effect moet in geen enkele behandeling of therapie, regulier, alternatief of complementair worden onderschat…..en is altijd aanwezig. De wetenschap is er om de mens te dienen, niet om als een geloof gepredikt te worden en alles dicht te timmeren. Want er is altijd sprake van voorschrijvend inzicht….. Dit heeft onderandere met geldende paradiga’s te maken.
    Kijk eens open naar de wereld zou ik zeggen en neem je medeburger serieus inplaats van deze te betuttelen met dit artikel waarin jij vind dat je mensen blijkbaar moet waarschuwen tegen de boze wereld. Natuurlijk ben ik voor de wetenschap en evidence based handelen. Ik ben een grote voorstander. Maar niet op de in mijn ogen “beperkende blik” die jij hierop hebt. Mijn tip probeer is wat meer open te staan en nieuwsgierig in de wereld te staan en dit te combineren met gedegen kennis en onderzoek. Verwerp niet het één en verklaar het andere heilig. Het is en – en. Dat is jammer voor mensen die denken in zwart-wit, ja of nee. Maar er is nu eenmaal grijs en de wekelijkheid is vaak complexer dan we kunnen bevatten. In een conflict denkt ook iedereen altijd gelijk te hebben. Er is niet een gelijk……er is en -en.

    • Marcelino schreef:

      Lees het nog eens
      Wauw, lees het artikel anders nog eens, maar dan zonder die vooroordelen. Je haalt allerlei drogredenen van stal haalt die ik probeer te weerleggen of je beaamt wat ik zelf ook vindt/schrijf, maar doet alsof dat niet zo is. (Ik ben ook voor vrije keus, neem mensen ook serieus, erken ook dat reguliere geneeskunde beperkt is, dat we veel nog niet weten, etc)

      Mijn belangrijkste argument is niet zo ingewikkeld: ofwel een behandeling werkt, of niet. De manier om dat te onderzoeken is een reeks goede, objectieve testen. Als het niet blijkt te werken (zoals het hoort) dan zou het geen plaats moeten hebben in de geneeskunde. Dan moet je op zoek naar iets dat wel werkt. De alternatieve geneeskunde houden echter vast aan hun methoden, nadat ze als ineffectief en soms zelfs schadelijk zijn getest. Dat is wat er kwalijk aan is.

      Het argument is NIET dat reguliere geneeskunde alleen maar goed is, en alternatieve geneeswijzen slecht. Ik zou best een artikel willen schrijven over de talloze misstanden in de reguliere geneeskunde. Ik heb dít specifieke artikel geschreven om de denkfouten te tonen in de wereld alternatieve geneeskunde.

      En ja, dat kan gevaarlijk zijn. Alternatieve genezers beloven/suggereren oplossingen die ze niet waarmaken. Dat is bv niet erg bij een ongevaarlijke huidaandoening, maar wel bij malaria of kanker.

      En waar is de vrije keuze als je niet weet dat dit zo is. Iedere kwakzalver mag zijn onzin aanprijzen alsof het een hoogwaardig medicijn is. En als leek kies je eerder voor die fijne, natuurlijke holistische oplossing zonder bijwerkingen dan die reguliere behandeling. Maar dat is een valse keus! En daarom schrijf ik dit artikel; opdat mensen een beter geinfomeerde keus te maken. Niet om ze te betuttelen.

  • Alexander schreef:

    Alternatief of kwakzalverij?
    Aan iedereen,

    Binnen de zorg hebben regulier en alternatief beide een functie. Men moet met de juiste klacht bij de juiste behandelaar komen. Wetenschap en placebo zijn zowel in de alternatieve als reguliere wereld aanwezig. Hoe de behandelaar hier mee omgaat is de grote vraag. Vaak wordt kwakzalverij verward met alternatief, maar ik denk dat deze personen in alle beroepen van de zorg aanwezig zijn. In de alternatieve wereld kom je er makkelijker mee weg omdat hier nu eenmaal minder controle en sancties op staan. Er zou naar mijn mening meer gekeken moeten worden naar de kwaliteit van de behandelaar, ethiek etc, ipv naar een beroepsgroep. Er zijn talloze behandelaars in de media gekomen de laatste tijd die in zowel de reguliere als alternatieve welerld forse fouten hebben gemaakt.
    Een samenwerking van beide partijen is belangrijk om de zorg van de patiënt te optimaliseren. Iedere behandelaar zou moeten aangeven wat binnen ieders specialisme een wat meer of minder evidente based medicine is. Zo hebben we de meest eerlijke en bredere zorg.

  • Dick de Ridder schreef:

    Genezen met kracht uit de bron of God goed mogelijk
    zie brunogroning.com voor de talrijke ervaringen met bijzondere genezingen
    Het is een leuk vakgebied, door het opnemen van genezende kracht is nog nooit iemand slechter geworden;
    Overigens ben ik voor iedereen die een ander oprecht probeert te helpen
    alternatief of regulier, uit het hart.

  • anton schreef:

    Wikipedia
    En dat is ook gebeurd: zie hier en hier.
    Uw verwijzingen zijn naar o.a. Wikipedia…. welke info. door “belanghebbende” dusdanig worden verwoord, dat ze niet onpartijdig zijn. Kent u het onstaan (het kunstmatig met geld via corruptie gekochte big pharma verhaal?) en dat veel symptoombestijders een onderdeel zijn van van goed werkende natuur producten? u zou eens een beetje meer moeten studeren voordat u uw vrienden voor het hoofd stoot !! hehe…

  • Margarita schreef:

    natuurgeneeswijzen
    75 % der oncologen zou zelf nooit chemo’therapie’ willen, maar men stelt het wèl voor aan patienten igv (vermeende) kanker.
    Chemo is een zeer ineffectief middel: het doet slechts iets in 4 % der gevallen bij snelgroeiende kankers.
    Hyperbare zuurstoftherapie (kankercellen kunnen geen zuurstof verdragen) werkt volgens een
    uroloog die we kennen in 54% der gevallen bij bepaalde kankervormen.
    Echter: Big Pharma werkt deze therapie tegen en u weet wel waarom!
    Chemo is zeer lucratief, niet voor ons, maar voor de pharmagraaiers.
    Die willen niet dat mensen genezen, maar dat hun rommel wordt verkocht:
    Als ze werkelijk een goed medicijn zouden ontdekken zullen ze het niet op de markt brengen, want dan worden we met ons allen ineens gezond en is geen medicijn meer nodig …

  • Sanne schreef:

    Ik word zoooooo moe van types
    Ik word zoooooo moe van types als Marcelino.
    Wordt het niet tijd dat de reguliere – en alternatieve zorg meer gaan samen werken?
    Misschien kun je dat promoten, zodat je de 1 op de 10 Nederlanders die naar een alternatief genezer gaan niet indirect voor achterlijk hoeft uit te maken!

  • HW Bonestroo schreef:

    Natuurlijk en wetenschappelijk
    Na aanleiding van uw schrijven kan ik zeggen dat er natuurproducten zijn, zonder in Nederland uitgevoerd wetenschappelijk onderzoek, waar ik cliënten mee help van astma, kinkhoest of eczeem af te komen, zonder hun levensstijl te veranderen. Er zijn dus wel degelijk middelen die zorgen voor een beter effect, waar de wetenschap nog geen oplossing gevonden heeft hetzelfde resultaat te behalen. hwbonestroo@gmail.com

  • Anoniem schreef:

    Vragen
    Wat ik mij vooral afvraag is wat de titelen de inleiding van het artikel en het artikel zelf met elkaar te maken hebben.

    Punt is namelijk dat van het standpunt wordt uitgegaan dat zowel de reguliere als de alternatieve geneeskunde niet met elkaar in gevecht zijn. Terwijl dit artikel een regelrechte aanval is op de alternatieve geneeskunde. Krom dus.

    Verder zijn er veel verschillende soorten geneeskundes die elk op een andere manier werken. Deze over één kam scheren getuigd sowieso al van weinig kennis.

    Zelf val ik de reguliere geneeskunde niet af maar kan ik het eens zijn met eerder genoemde reactie: ‘regulier en alternatief zouden juist moeten samenwerken.’ Dit gebeurd al in veel andere landen en wordt als een enorm succes ervaren.

    Mijn vraag is vooral. Waarom bij voorbaat negatief? Waarom moeten reguliere artsen de alternatieve geneeskunde zo hard in de grond stampen zonder echt onderzoek? Voor mijn gevoel is ‘overschreeuwen’ dan een uitstekende bewoording.
    Dat overtuigd mij alleen maar meer van het effect van de alternatieve geneeskunde.

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.