Een paar dagen geleden zag ik het eerste deel van de documentaire ‘Sunny side of sex’, waarin documentairemaakster Sunny Bergman in Oeganda op zoek gaat naar de vrouwelijke beleving van seks. Dat was wat aan de late kant, want de documentaire stamt al uit 2011, maar dat maakte de inhoud niet minder schokkend voor me. Niet zozeer vanwege wat er in Oeganda op seksgebied gebeurt, al was ik daar absoluut verrast over, maar door de spiegel die ik kreeg voorgehouden over hoe hun lichaamsbesef verschilt met het onze. Een eyeopener.
Oma en seks
Voor wie de documentaire nog niet heeft gezien, hierbij een korte samenvatting. De documentaire begint in Nederland, waar Sunny is uitgenodigd voor een soort Oegandees vrijgezellenfeest. De aanwezige vrouwen wisselen hier ervaringen uit over hun seksleven. Ook de aanwezige oma doet bereidwillig voor wat de beste bewegingen zijn. Iets wat ik me met de beste wil van de wereld niet bij mijn eigen oma’s had kunnen voorstellen. Eenmaal in Oeganda krijgt Sunny te horen hoe vrouwen worden voorbereid op hun seksleven. Het blijkt dat vrouwen in Oeganda al van jongs af aan hun binnenste schaamlippen (labia genoemd) uitrekken, omdat dit de seksuele beleving van zowel de vrouw als de man schijnt te bevorderen. Nu vond ik dat al best opzienbarend nieuws, met name toen ik zag hoe dit als voorlichting in een klas vol gehoofddoekte meisjes vrijuit werd besproken, maar er is toch een ander fragment dat door mijn hoofd blijft spoken.
Schamen voor je lichaam?
In dat fragment vertelt Sunny aan een van de vrouwen die ze interviewt dat labia bij ons schaamlippen heten: shame lips. De vrouw aan wie ze dit vertelt kijkt daarop zo verwonderd, dat het voor het eerst tot me doordringt wat een rare naam dit eigenlijk is. Maar uit wat ze daarna zegt wordt de impact van dat woord pas echt duidelijk. ‘Shame lips’, herhaalt ze vertwijfeld. ‘Maar waarom heten ze zo? Hoe kun je je nu schamen voor je eigen lichaam? Je moet toch trots zijn op wat je hebt, op hoe je bent als vrouw. Je moet je niet schamen voor je lichaam, want je kunt het niet veranderen. Zoals je bent zul je altijd blijven.’
In razend tempo passeren alle vrouwen die ik ken mijn hoofd. En de erbarmelijke conclusie is dat ik er niet één (niet één!) kan bedenken die zich niet voor iets van haar lichaam schaamt of zich er ooit voor heeft geschaamd. Zelfs als ik iemand zou kunnen bedenken die niets te klagen heeft over haar borsten, buik, benen of billen, dan is er wel een grote teen die verkeerd staat of een gekke wenkbrauw die ze het leven zuur maakt. De treurnis van dat besef bekruipt me. Schaamte voor ons lichaam is onder Westerse vrouwen zo normaal geworden dat ik er niet eens bij stil stond dat er landen zijn waarbij ze dit echt niet kennen. En dat vind ik best schokkend.
Wees trots op hoe je bent als vrouw
Soms moet je even helemaal uit je eigen wereldbeeld gehaald worden om goed te kunnen zien wat er eigenlijk gaande is. Dat is precies wat deze documentaire met me doet. Het is NIET vanzelfsprekend dat je je voor je lichaam schaamt. Dus voor iedereen die zich deze zomer weer met schroom in haar bikini (of liever badpak, want dan bedek je meer) heeft gewurmd: er bestaan vrouwen die geen last van die schaamte hebben. Niet omdat ze mooier of slanker zijn dan wij, maar omdat ze er niet vanuit gaan dat alles veranderbaar is en ze geleerd hebben plezier te hebben van hun lichaam. Omdat ze trots zijn op zichzelf als vrouw! Nu wij nog.
Heb je de documentaire ‘Sunny side of sex’ nog niet gezien? Kijk hier.
Recente reacties