Emotionele publieke coming out: ‘Ja, ik ben toch echt gek’

Gek zijn is zo gek nog niet
Het is altijd bijzonder wanneer iemand in rake en oprechte woorden een moeilijke, eenzame situatie kan beschrijven. Een situatie zoals het leven met een psychische stoornis. De voorganger dient als voorbeeld voor mensen die met hetzelfde probleem kampen. Hij wijst een weg uit de misére. Daarnaast leert hij de leek hoe het is om in zo’n situatie te leven. Niet onbelangrijk, want zonder uitzondering heeft de leek familieleden, vrienden en kennissen in die situatie. De waarheid is namelijk dat ongeveer een op de vijf mensen last heeft van een mentale stoornis, en daardoor ook nog eens depressief wordt.

Als het gaat om mentale stoornissen is dat een verborgen leed dat onnodig mensen breekt en zelfs doodt. Niemand wil ermee te koop lopen, maar door de ‘waanzin’ verborgen te houden doorbreekt dat het onbegrip (en de isolatie) geenszins. Er komt vaak alleen maar meer druk op de ketel.

Gelukkig zijn er altijd dappere mensen die in de gelegenheid zijn de vicieuze cirkel te doorbreken. Mensen die het kunnen verwoorden. Zie hieronder de publieke coming out van een intelligente, goed functionerende jongen met anorexia. Een van de meest voorkomende mentale stoornissen. Hij is door een hel gegaan totdat hij op een gegeven moment gewoon eerlijk aan zichzelf en de wereld toegaf: ‘Ik ben gewoon gek.’ Hij pleit ervoor dat mensen er eerlijk voor uit komen als ze dat ook zijn. De hele ‘ik ben echt niet gek’-cultuur maakt, volgens hem, veel te veel mensen doodongelukkig. In veel gevallen onnodig.

Aan het woord is JT Eberhard:

P.s. 1. Er zullen vast mensen die tegen JT’s gebruik van het woord gek zijn ‘omdat het zo’n stempel drukt’. Hij doet het juist bewust om die connotatie te verzwakken. Veel mensen vinden ook het woord ‘stoornis’ beperkend. Je zadelt iemand op met een levenslange ziekte. Het gevaar bestaat dat dit label werkt als een self-fulfilling prophecy waardoor iemand zich naar zijn diagnose gaat gedragen. Ik snap dit bezwaar, het is reëel, maar de andere kant is er ook: veel mensen overschatten hun invloed op bepaalde hersenprocessen en worden depressief omdat ze maar niet ‘normaal’ worden. Helaas kun je door positief denken en anders denken niet alle onbalans in je hersenen recht denken. Er zitten grenzen aan anders leren denken.

P.s. 2. Er is aan de meeste psychische stoornissen heel goed iets te doen, maar onze schaamte- en ontkennings-cultuur op dit gebied maakt het lastig. In het beste geval gaat het om een mentale stoornis die weinig last veroorzaakt, in het slechtste geval maakt het dat iemand zelfmoord als de enige uitweg ziet. Ook de voor de hand liggende weerstand tegen medicijnen is iets wat JT probeert te doorbreken. Bijna niemand wil onnodig medicijnen slikken, maar in sommige gevallen is het een stuk beter dan het eindeloze gevecht tegen een probleem dat zich niet weg laat denken of praten.

Marcelino Lopez

Psycholoog, (relatie)therapeut, schrijver. Zoekend naar antwoorden op lastige levensvragen. Meestal tevergeefs. Meer info: marcelinolopez.nl.

 

Lees ook eens zijn boeken:
Liefdesgedoe (2018)
Liefde in Tijden van Facebook (2012).