Professor linguïstiek Daniel Everett legt hieronder het idee xibipiio (spreek uit: ibip-pie-oe) uit. Een manier van leven (of eigenlijk, een directe, nu-gerichte kijk op het leven) waarmee hij te maken kreeg toen hij de taal van de Amazoniaanse Piraha-stam bestudeerde. De Piraha benadrukken constant de ervaring van het hier en nu. Ze hebben zelfs geen woorden voor gisteren en morgen, laat staan dat ze een kalender gebruiken. Xibipiio is een werkwoord dat iets betekent als ‘het in en uit de onmiddelijke ervaring gaan’.
Al hun werkwoorden krijgen een vervoeging die meldt hoe ze aan die informatie zijn komen. Ze zullen nooit zomaar melden: ‘Ome Jan is in de bieb.’ Hun taalgebruik dwingt hen meer informatie te geven over hoe ze dat weten: ‘Ik zag Ome jan in de bieb zitten’ of ‘Ik hoorde van Suus dat Ome jan in de bieb zit’. Als jij of een ander het niet gezien heeft, dan betekent het weinig voor de Piraha. Er is weinig ruimte voor speculatie. Dat is waarom Everett, voorheen een Christelijk missionaris, hen niet tot het geloof in Jezus kon bekeren. Hun focus op Xibipiio maakt dat zij als van de weinige volkeren geen scheppingsverhaal en bijbehorende rituelen hebben, en elkaar geen troostende verhalen vertellen wanneer ze geconfronteerd worden met de dood van een geliefde. Ze rouwen wel – vooral om honden – maar komen al snel weer tot hun oude, vrolijke zelf. Een groep Amerikaanse onderzoekers verklaarde deze stam tot het gelukkigste, meest goedlachse volk op Aarde.
Hier een link naar de hele lezing.
Psycholoog, (relatie)therapeut, schrijver. Zoekend naar antwoorden op lastige levensvragen. Meestal tevergeefs. Meer info: marcelinolopez.nl.
Lees ook eens zijn boeken:
Liefdesgedoe (2018)
Liefde in Tijden van Facebook (2012).
Recente reacties