Interview met Interapy’s Bart Schrieken over therapie via internet

Nederland is wereldwijd trendsetter wat betreft psychologische behandelingen via internet. Interapy biedt professionele één op één begeleiding bij het oplossen van geestelijke en emotionele klachten. De Amsterdamse instelling richt zich op de behandeling van posttraumatische stress en burnout, en onderzoekt die van depressie. De virtuele therapie blijkt erg succesvol.

Lydia van der Weide interviewde collega en directeur van Interapy Bart Schrieken voor het magazine Top Santé. Het hele interview is ook op haar website te lezen.

Drs Bart A.L. Schrieken, hoofd van de behandelorganisatie van Interapy:
“Een van de misverstanden over onze therapie, is dat er geen band zou kunnen ontstaan tussen cliënt en behandelaar. Die band ontstaat wel degelijk! Onze cliënten zijn erg gehecht aan hun eigen therapeut en we krijgen vaak persoonlijke kaartjes of bossen bloemen. Ik heb zelf in het verleden veel vis à vis behandelingen gedaan en het valt me op dat je via internet sneller to the point komt. Er is blijkbaar een heel sociaal ritueel wat doorlopen moet worden als je iemand in het echt ontmoet.

Interapy is in 1996 opgezet op de Universiteit van Amsterdam door Professor Alfred Lange, Jean-Pierre van de Ven en mij. Het leek ons interessant om te onderzoeken hoe je internet en psychologische behandelingkon combineren. Met steun van het Nationaal Fonds Geestelijke Volksgezondheid, zijn we begonnen met het ontwikkelen van een internetbehandeling posttraumatische stress (PTS); het verwerken van schokkende ervaringen. De aanleiding van PTS kan bijvoorbeeld een ongeluk zijn, of ernstig (seksueel) geweld. Ook zijn er veel mensen die zich tot ons wenden vanwege het verlies van een dierbaar persoon; rouw dus. De symptomen van rouw lijken erg op PTS: het vermijden van pijnlijke prikkels en herbeleving op onverwachte en ongewenste momenten, zoals dat ook is beschreven in de column.

Door middel van schrijfopdrachten via een vastgesteld protocol volgden onze proefpersonen vanuit hun vertrouwde omgeving een traject om hun problemen in kaart te brengen en ze te verwerken, met als doel er sterker en stabieler uit te komen. Telkens volgden respons, begeleiding en nieuwe opdrachten van een behandelaar. Het bleek dat de resultaten heel erg goed waren! Een heel groot percentage van deze mensen voelden zich echt beter en ook later is er geen terugval geconstateerd. In eerste instantie dacht iedereen – en wij zelf eigenlijk ook wel een beetje – dat onze virtuele behandeling vooral goed voor ‘lichte gevallen’ zou zijn. Maar het tegenoverstelde is ook het geval. Vrijwel iedereen heeft er baat bij, maar mensen met grote problemen juist nog het meeste.

De PTS behandeling is nog steeds een groot succes en is bijvoorbeeld heel prettig voor mensen die kampen met veel gevoelens van schaamte of schuldgevoel. Ik heb eens een vrouw behandeld die verkracht was. Ze had niemand hier iets over verteld, zelfs haar eigen man niet. Het voelde heel vreemd voor haar om er dan wel in het ‘echt’ met iemand anders over te praten. Interapy bleek echt een uitkomst.

Tweeënhalf jaar geleden zijn we ook van start gegaan met de ‘Preventie en Behandeling van Burnout’. Na een uitgebreide testfase is deze behandeling een jaar geleden voor iedereen opengesteld. Deze therapie is een beetje anders van opzet; de PTS behandeling bestaat helemaal uit schrijfopdrachten, terwijl de behandeling van burnout is opgebouwd uit verschillende soorten opdrachten. Zo zijn er modules die zich richten op de bewustwording van het probleem, op (het tegengaan van) piekeren, op het registeren van stressvolle situaties en op ontspanningsoefeningen.

We geven onze cliënten gereedschap om meer controle over zichzelf te krijgen. Een van de belangrijkste doelstellingen bij deze behandeling is, dat mensen voor zichzelf goed in kaart leren brengen hoe het zo ver is gekomen en hoe ze kunnen voorkomen dat het nogmaals gebeurt. De mensen die de burnout behandeling volgen hebben nog al eens een mentaliteit van: niet zeuren, gewoon hard doorwerken. Ze zijn heel perfectionistisch. Het is een groep die het moeilijk vindt om toe te geven dat er iets aan de hand is. Ze zien onze therapie vaak als een soort training en geven hier de voorkeur aan dan plotseling met hun probleem tegenover een hulpverlener te zitten.

Onze cliënten vinden het fijn dat ze thuis, in hun eigen vertrouwde omgeving de behandeling kunnen volgen, op een tijdstip dat hen het beste uitkomt. Wel bespreken ze van te voren met hun therapeut welk moment handig is. Dit is om duidelijk systeem aan te brengen. Ik denk dat het fijn is dat je als cliënt bij Interapy precies weet waar je staat in het traject en wat je nog te wachten staat. En je bent actief bezig en dit draagt bij aan het gevoel van controle over jezelf en alles wat er gebeurt. Verder is het voor de behandelaars prettig dat ze de tijd hebben om respons te geven. Zo kunnen ze er rustig over nadenken, eventueel onderling overleggen en met elkaar meekijken.

Gemiddeld hebben onze cliënten twee keer per week contact met hun behandelaar. Dat is best veel: vis à vis behandelingen vinden vaak maar één keer in de twee weken plaats, of, als je geluk hebt, een keer per week. Ook is het fijn dat er bij Interapy geen wachtlijsten zijn. Wie zich aanmeldt kan meteen beginnen! Bij de aanmelding vallen er trouwens wel een aantal mensen af. Er moet namelijk een vragenlijst worden ingevuld, en daar wordt bijvoorbeeld mensen die aanleg hebben om psychotisch te worden, of bij wie er een risico van zelfdoding is, geadviseerd op een andere manier hulp te zoeken. Verder hangt het natuurlijk van je persoonlijke voorkeur af of Interapy geschikt voor je is. Sommige mensen vinden het erg moeilijk om dingen op te schrijven en hebben liever iemand tegen over zich. Dat is prima, iedereen moet kiezen voor datgene dat het beste bij hem of haar past natuurlijk!

Er zijn op het moment al verschillende verzekeraars die onze behandelingen vergoeden en dat zal zich de komende jaren nog verder uitbreiden. Vaak worden mensen via de huisarts of bijvoorbeeld de Bedrijfsarts naar ons doorverwezen. Met diverse grote bedrijven hebben wij een contract, zoals met de NS. In eerste instantie voor traumaverwerking maar nu ook voor de burnoutbehandeling. Ook hebben we diverse overeenkomsten met GGZ instellingen. Zij kunnen cliënten doorverwijzen naar ons, zodat voor mensen die een vis à vis behandeling nodig hebben, de wachtlijsten korter zullen worden.

We hadden trouwens van de gevestigde GGZ instellingen best wat weerstand verwacht, want wat wij bieden is tenslotte heel nieuw en anders, maar inmiddels hebben ze veel vertrouwen in ons. Het is hen duidelijk geworden dat onze therapieën heel doordacht en goed ongebouwd zijn. We werken op het moment samen met Stichting Mentrum GGZ Amsterdam, bij behandeling van depressie via internet. Een groot aantal proefpersonen heeft de therapie gevolgd en door middel van uitgebreide vragenlijsten bestuderen we nu het effect van elke behandeling. Ook deze therapie is heel complex en omvat verschillende modules. Zo is er veel aandacht voor het opbouwen van een normaal dagritme en het verplicht leuke dingen doen. Depressieve mensen leven vaak op stand-by, ze doen geen positieve ervaringen meer op. Maar ook is er ruimte voor reflectie en schrijfopdrachten, en er wordt gewerkt aan het voorkomen van terugval. Deze behandeling bevindt zich dus nog in de onderzoeksfase en het is opnieuw heel spannend. Of het een succes is, dat horen we binnenkort. Maar door de goede resultaten van de laatste jaren, heb ik er veel vertrouwen in.”

Meer informatie over hoe internettherapie werkt?.