Mensen met een psychische kwetsbaarheid kunnen voor de vraag komen te staan: hoe open wil en kan ik zijn? Wat laat ik zien van mezelf aan collega’s, tijdens een sollicitatie, in gesprekken met vrienden, buren, familie? En raak ik er verder mee van huis, of juist dichterbij?
Begin dit jaar ontmoette ik een man. Een leuke man. We spraken regelmatig wat af: gingen uit eten, bezochten een tentoonstelling, maakten een fietstochtje. De aantrekkingskracht groeide. En ja, wat vertel je dan over jezelf?
Als ervaringsdeskundig ambassadeur van het Fonds Psychische Gezondheid zet ik mij in voor openheid. Iedereen krijgt- hetzij zelf, hetzij in zijn omgeving – te maken met psychische vraagstukken. Het is dus belangrijk dat we ophouden te doen alsof ze niet bestaan.
Toch zag ik er tegenop het onderwerp ter sprake te brengen. Bang voor onbegrip, zielig gevonden te worden of nog erger: afwijzing. Waar kwamen die angsten vandaan?
Ik ging op intern onderzoek en stuitte op een laag die – toegegeven – psychische kwetsbaarheid zelf ook geen positief uithangbord vindt. Een diepgelegen deel in mij van schaamte en zelfafwijzing. Daar waar het aangepaste kind woont dat om te overleven, geleerd heeft geen last te veroorzaken. Tegelijkertijd is er het vrije kind dat behoefte heeft aan zichzelf zijn met alles erop en eraan, verlangend naar echt contact.
Een tegenstelling die me voor een flinke uitdaging plaatste. Durfde ik mij kwetsbaar op te stellen? ‘Practice what you preach’, zoemde het in mijn hoofd. Want een ding was me duidelijk: iets over mijn weerbarstig stemmingsleven zou op tafel moeten komen. Uit principe. Uit eerlijkheid. Als voorwaarde voor verbinding. En zo overwon ik mijzelf, in misschien wel het teerste deel van ons menszijn: de liefde.
Hij luisterde. Bleef rustig onder mijn verhaal. Gaf geen oordeel. Hij leek het aan te nemen als gewoon een onderdeel van mijn bestaan; zoals we allemaal zo onze onderdelen hebben.
En ik? Ik brak niet in duizend stukjes. Loste niet op in het luchtledige. Integendeel. Ik voelde me sterk, alsof ik eigenhandig een berg had verplaatst. Geroerd was ik ook; geaccepteerd te worden in een deel dat ik bij tijd en wijle zelf nog moeilijk te aanvaarden vind. Ik raakte die avond dichter bij huis.
Beeld: ‘shelter my heart’ door Melissa Jonker
6 reacties
Openheid
Dag Melissa,
Dank voor je verhaal dat me raakt in herkenbaarheid. Je aandacht voor de angstgevoelens, gevolgd door je zelfonderzoek vind ik met name herkenbaar. Zelf ben ik twee jaar geleden gediagnosticeerd met een PTSS, die ik als (ex) politieman heb opgelopen. Al me al heb ik meer dan 15 jaar rondgelopen met allerlei spanningsklachten die ik niet bij mezelf thuis kon brengen. De machocultuur in de organisatie en mijn persoonlijkheid om er voor anderen te zijn en mezelf daarbij soms te vergeten hebben niet bijgedragen aan een adequate aanpak van mijn probleem. Ik heb er zelf nooit over durven praten met mijn toenmalige collega’s en zelfs niet met mijn vrouw en kinderen. De uiteindelijke diagnose heeft me veel rust gegeven en heeft me geholpen bij het accepteren van de spanning, angst, overprikkeling en vermoeidheid. Daarna heeft het nog anderhalfjaar geduurd voordat ik er met mijn huidige collega’s over heb durven praten. En wat denk je….de reacties waren hartverwarmend en dat had ik eerlijk gezegd niet verwacht. Net als in jouw verhaal voelde ik me ook sterk worden en de openheid heeft het me vooral geholpen om mijn zelfbeeld positief bij te stellen. De vraag die je in het begin van je verhaal stelt ‘ wat laat ik zien aan collega’s…enz’ kan ik nu beantwoorden met ; ik laat mezelf zien met al mijn mooie en gekke kanten en ben bereid daar elke prijs voor te betalen. Dit uitgangspunt heeft mijn ‘ik’ weer teruggezet in het centrum van mijn zijn.
Dag Baratin, jouw ervaring
Dag Baratin, jouw ervaring raakt mij ook. Je hebt een lange weg afgelegd. Tegelijkertijd sterkt je verhaal ook mij weer om verder te gaan op het pad van openheid. Je zegt het mooi: ‘jezelf laten zien heeft je ‘ik’ weer teruggezet in het centrum van je zijn’. Het is een intrigerende tegenstelling: dat je kwetsbaar opstellen, je in feite steviger maakt. Dingen verbergen kost veel energie, en verwijdert je van jezelf. Dat heb ik ook ervaren. Dank je wel voor je open reactie, en alle goeds gewenst, Melissa
Dichtbij
Hoi Melissa, dat ik ’t allemaal van redelijk dichtbij meebeleef, maakt je verhaal nog mooier en bijzonderder. Warme omhelzing!
Zo herkenbaar mooi!
Hoi Melissa,
Prachtig zoals je het hebt verwoord en ik herken “mijn proces” er helemaal in! Het aanvaarden van mijn kwetsbaarheid (een korte heftige psychose en een diepe depressie daarna) was een groot deel van mijn heling. Toen ik nog volop in het proces zat, en ik niet kon accepteren wat er was gebeurd en mijzelf daarvoor veroordeelde, en het het liefst verborgen hield voor iedereen, zei iemand eens tegen me: “Als je er zelf niet moeilijk over doet (d.i. accepteren, dat het is zoals het is), zullen anderen dat ook niet doen!” Ik kon er op dat moment helemaal niets mee, dacht inderdaad dat ik in 1000 stukjes uiteen zou vallen of oplossen in het niets, als ik open en eerlijk zou zijn mbt mijn kwetsbaarheid. Maar omdat “mijn gekte” ook letterlijk zichtbaar was geworden door de littekens agv zelfbeschadigingen tijdens de psychose, werd ik gedwongen “een goed verhaal” te hebben. En het enige goede verhaal, bleek de waarheid!
Mijn ervaring is nu, dat diegene die dat tegen me heeft gezegd, helemaal gelijk heeft gekregen. Ik schreeuw het niet van de daken, maar iedereen mag mijn verhaal horen of heeft het inmiddels gehoord, waaronder ook mijn werkgever, al was het alleen maar om het gat in mijn cv te verklaren. Ik had mijn “ervaring” , hoewel heftig en pijnlijk, niet willen missen, omdat het mij gemaakt heeft tot wie ik nu ben, en dat is veel dichter bij thuis dan ooit tevoren! Ik ben dus een groot voorstander van openheid over je psychische kwetsbaarheid in ALLE situaties. Voorwaarde is, dat je jezelf kan accepteren en niet veroordeeld als minder dan anderen o.i.d. door je kwetsbaarheid.
Heel hartelijke groet,
Arjen
P.S. Dat lijkt me een goed fonds waar jij en nog een van de respondenten over schreef. Kan ik daar ook lid van worden?
Ik meende dat ik op je blog
Ik meende dat ik op je blog via LinkedIn reageerde, maar merk nu pas dat het via deze site is. Ik copy&paste de reactie ook even naar LinkedIn!
Dag Arjen, Ik heb inmiddels
Dag Arjen, Ik heb inmiddels terug gereageerd op Linkedin! Groet, Melissa